Đề bài: Tìm những hình ảnh ẩn dụ trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính và nêu tác dụng của hình ảnh ẩn dụ đó.
Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi:
Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Lại đi, lại đi trời xanh thêm.
Không có kính, rồi xe không có đèn
Không có mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một trái tim.
(Trích Ngữ văn 9, tập một, NXB. Giáo dục, 2014)
Trả lời:
– Trong bài thơ “Tiểu đội xe không kính” của Xuân Quỳnh, tác giả sử dụng nhiều hình ảnh ẩn dụ để mô tả cuộc sống của những người lính trong tiểu đội xe không kính:
+ Hình ảnh những chiếc “xe không kính” cho thấy một cách ẩn dụ rằng các thành viên của đội này không có sự bảo vệ, hoàn toàn không có nơi an toàn để trốn tránh sự tấn công của kẻ thù. Họ phải đối phó với những tác động của ngoại cảnh như gió, mưa nắng, bụi bẩn thậm chí là hiểm họa bom đạn. Cho thấy khả năng tàng hình của những người lính này trong trận chiến. Họ không có danh hiệu hay cấp bậc, chỉ là những người lính bị bỏ lại trong chiến tranh.
+ Qua hình ảnh “trái tim” tác giả muốn gửi gắm thông điệp về sức mạnh ý chí, tinh thần và sự nhiệt huyết của người lính trong chiến tranh. Nó cũng thể hiện tình đoàn kết, tình bạn và của họ đối với quê hương. Hình ảnh đó đã trở thành biểu tượng của tất cả những giá trị cốt lõi của bài thơ và làm cho bài thơ trở nên thật thấm thía và xúc động.
+ Hình ảnh “trời xanh” dùng để tượng trưng cho niềm hi vọng, sự tự do và sự rạng rỡ. Hình ảnh này mang đến cho người đọc cảm giác sảng khoái kích thích tinh thần, cho thấy mọi khó khăn thử thách đều sẽ vượt qua. Hơn nữa, “bầu trời xanh ” còn tượng trưng cho phương Nam, quê hương, đất nước thống nhất, tương lai ấm no, hạnh phúc. Hình ảnh này đã giúp tác giả tạo nên hình ảnh yêu thương và tình đoàn kết của quê hương, những hy vọng tốt đẹp về một tương lai tươi sáng của đất nước.