Phân tích chất thơ trong Người lái đò sông đà

“Người lái đò sông Đà” trích từ tập tùy bút “Sông Đà” là một trong những sáng tác tiêu biểu của Nguyễn Tuân sau cách mạng tháng Tám. Hãy cùng Phân tích chất thơ trong Người lái đò sông đà nhé!

Dàn ý Phân tích chất thơ trong Người lái đò sông đà

1. Mở bài

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Tuân và sự tìm kiếm vẻ đẹp trong văn học.

- Đề cập đến vai trò của tác phẩm "Người lái đò sông Đà" trong tác phẩm của Nguyễn Tuân.

2. Thân bài

* Về người lái đò sông Đà

- Công việc và môi trường làm việc

- Miêu tả ngoại hình và phẩm chất của người lái đò

- Tính dũng cảm, tình yêu nghề, kiến thức nghề nghiệp

- Tài năng và khả năng sáng tạo trong công việc

- Hình ảnh của người lái đò trong thơ ca của Nguyễn Tuân và sự liên kết với hình tượng Huấn Cao.

* Phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân

- Sự uyên bác và tài hoa trong việc miêu tả con người và thiên nhiên.

- Sự tìm kiếm vẻ đẹp trong văn hóa và thẩm mĩ.

- Sự phản ánh vẻ đẹp tài hoa của con người thông qua tác phẩm văn học.

3. Kết bài

- Tóm tắt và nhấn mạnh hình tượng người lái đò sông Đà là biểu tượng cho người lao động Tây Bắc trong giai đoạn xây dựng chủ nghĩa xã hội.

- Bàn luận về vẻ đẹp của thiên nhiên Tây Bắc và con người trong tác phẩm.

Phân tích chất thơ trong Người lái đò sông đà

Nguyễn Tuân, một bậc thầy của ngôn ngữ trong văn học hiện đại Việt Nam, đã viết những tác phẩm đầy "ngông" và được xây dựng bằng tình yêu. Nhà văn chính là một ngôi sao sáng trong nền văn học Việt Nam hiện đại, với phong cách nghệ thuật độc đáo và tài năng xuất chúng. Ông đã góp phần quan trọng vào sự phát triển của thể loại tùy bút và văn chương tiếng Việt. Trong số các tác phẩm của ông, "Người lái đò sông Đà" được in trong tập "Tùy bút sông Đà" là một trong những sáng tác tiêu biểu nhất của ông. Tác phẩm này không chỉ là kết quả của chuyến đi thực tế lên miền Tây Bắc của Tổ quốc, mà còn là sự hiện thân của tình yêu và sự ngưỡng mộ sâu sắc đối với quê hương và đất nước. "Người lái đò sông Đà" đã thành công trong việc xây dựng hình ảnh đặc biệt của con sông Đà - một sinh thể có hồn với những tính cách đa dạng và mâu thuẫn.

Hình tượng sông Đà được Nguyễn Tuân vẽ lên bằng những nét vẽ hung bạo và dữ dội, phản ánh chính bản sắc của thiên nhiên Tây Bắc. Sự dữ dội của sông Đà không chỉ thể hiện qua dòng chảy ngược lại với hầu hết các dòng sông khác, mà còn bằng cách mà nó đổ dồn sức mạnh vào những vách đá vững chãi. Nếu mọi dòng sông đều chảy về hướng đông thì chỉ có duy nhất sống Đà chảy về hướng bắc. Những vách đá này không chỉ là biểu tượng của sự vững vàng mà còn là biểu hiện của sự hiểm nguy. Nguyễn Tuân đã sử dụng trí tưởng tượng phong phú và nghệ thuật nhân hóa đặc sắc để tái hiện lại sự hiểm nguy của sông Đà. Câu văn miêu tả chi tiết về những vách đá chằng chịt, hẹp đến mức có thể nhìn thấy con nai, con hổ nhảy vượt qua hoặc hòn đá chỉ cần một cú ném nhẹ cũng có thể vượt qua, tất cả tạo ra một bức tranh rõ nét về sức mạnh và nguy hiểm của dòng sông này. “Đá bờ sông, dựng vách thành, mặt sông chỗ ấy chỉ lúc đúng giờ ngọ mới có mặt trời. Có vách đá thành chẹt lòng sông đà như một cái yết hầu. Đứng bên này bờ nhẹ tay ném hòn đá qua bên kia vách. Có quãng con nai con hổ đã có lần vọt từ bờ này sang bờ kia". Từng từ ngữ, từng cụm từ trong tác phẩm đều được sắp xếp một cách tinh tế, tạo ra một không gian huyền bí và hùng vĩ cho độc giả. Sự khéo léo trong diễn đạt đã giúp Nguyễn Tuân truyền đạt thành công cảm nhận về sự hung bạo và nguy hiểm của sông Đà, đồng thời tạo ra một trải nghiệm độc đáo cho độc giả. 

Nhà văn không chỉ dừng lại ở việc miêu tả sự hung dữ và dữ dội của sông Đà mà còn đẩy mạnh hơn bằng những cụm từ đầy ấn tượng và mạnh mẽ. Ông mô tả sự hùng vĩ của dòng sông bằng hình ảnh quãng mặt ghềnh hát lóong, “nước xô đá, đá xô sóng, và sóng xô gió”. Mỗi cụm từ đều mang lại cảm giác cuồn cuộn, mãnh liệt của sức mạnh tự nhiên. Sông Đà không chỉ là một dòng nước bình thường, mà là một thực thể sống đầy uy nghi, bất khuất. Luồng nước cuồn cuộn không ngừng vây quanh như một kẻ thù không đội trời chung, luôn đòi nợ mạng sống của bất kỳ ai dám dấn thân qua nơi đây. Đây là sự táo bạo và mạnh mẽ của sông Đà, một biểu tượng cho sức mạnh tự nhiên hoang dã và không ai dám đối mặt. Thi văn đã tạo ra một bức tranh sống động về sông Đà, nơi mà sức mạnh và nguy hiểm đều hiện hữu và khó lường. Từ những cụm từ sắc nét và mạnh mẽ, ông đã thành công trong việc diễn đạt sự bất khuất và tàn ác của dòng sông, để lại ấn tượng sâu sắc cho người đọc về vẻ đẹp hoang dã và mạnh mẽ của thiên nhiên.

Bức tranh mô tả về tiếng thác réo, nhà văn đã tạo ra một cảm giác sống động và cuốn hút, khiến người đọc như được đưa đến trước mắt sông Đà hùng vĩ, chiêm ngưỡng vẻ đẹp đầy mê hoặc và nguy hiểm. Với từng từ ngữ, ông đã tài tình tái hiện lại âm thanh dữ dội của thác nước, tạo ra một bức tranh sinh động về sự sống động và mạnh mẽ của thiên nhiên. Bằng cách so sánh tiếng thác với tiếng rống của ngàn con trâu mộng giữa rừng vầu rừng tre nứa nổ lửa, Nguyễn Tuân đã thổi hồn vào những con chữ, tạo ra một bức tranh văn học độc đáo và sống động. Sự dồn dập, gay cấn và đầy cảm xúc trong câu văn đã làm cho cảnh tượng trở nên hùng vĩ và nguy hiểm đến không thể cưỡng lại.Qua việc này, tác giả thực sự đã chứng tỏ mình là một bậc thầy của ngôn ngữ, biết cách thổi hồn vào những con chữ, làm cho chúng như biết nói, biết rung động. Tác phẩm của ông không chỉ là một tác phẩm văn học, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật tinh tế, đầy ấn tượng và sức mạnh.

Trong tác phẩm của Nguyễn Tuân, sông Đà không chỉ là một dòng nước bình thường, mà còn là một thế lực hiểm nguy và thách thức người lái đò không đội trời chung. Ba trận chiến đầy nguy hiểm mà người lái đò phải đối mặt khi muốn vượt qua dòng chảy sông Đà không chỉ là một thử thách vật lý, mà còn là một thử thách tinh thần và bản lĩnh. Mỗi trận chiến được miêu tả một cách rất sinh động và dồn dập, từ việc mặt nước hò la vang dậy, sóng nước như quân liều mạng lao vào sát nách, cho đến việc cửa sinh lại được bố trí lệch qua để đánh lừa con thuyền. Trận thứ ba, ít cửa hơn nhưng lại quyết liệt và mãnh liệt hơn, như một con thủy quái đang chờ đợi để nuốt chửng người lái đò và chiếc thuyền bất cứ lúc nào.Sông Đà không chỉ là một dòng nước, mà là kẻ thù số một của người lái đò. Với đặc tính nham hiểm và thâm độc, nó làm cho mỗi chuyến đi trở thành một cuộc chiến đầy rẫy những hiểm nguy và thách thức. Thi văn đã thành công trong việc tái hiện sự tàn ác và nguy hiểm của sông Đà, đồng thời tạo ra một bức tranh sống động và sâu sắc về sự chiến đấu và bản lĩnh của con người khi đối mặt với tự nhiên hoang dã.

Qua tác phẩm “Người lái đò sông Đà” người đọc cảm nhận được sự thần tiên trong công việc thầm lặng của những người chèo thuyền qua sông Đà. Đó tưởng chừng như một công việc vô cùng đơn giản, nhưng thực chất lại chứa rất nhiều hiểm nguy. Dù thời gian có xoá nhoà đi những dấu vết của năm xưa nhưng tác phẩm “Người lái đò sông Đà” luôn mãi in dấu ấn trong lòng tác giả.