Đọc hiểu Hiu hiu gió bấc (2 đề)

Tổng hợp các đề Đọc hiểu Hiu hiu gió bấc trắc nghiệm và tự luận có đáp án chi tiết nhất bám sát nội dung các đề thi Văn Đọc hiểu.


Ngữ liệu Đọc hiểu Hiu hiu gió bấc

Ở cái xóm nhỏ ven thành phố này, người ta nhắc tới anh Hết còn nhiều hơn chủ tịch tỉnh đi họp. Ðứa nào hỗn hào, lười biếng, má nó biểu: “Lại coi thằng Hết kìa! Ba mươi mấy tuổi đầu rồi, ngày đi làm thuê, làm mướn, không có chuyện gì nó chê, chiều về lụi hụi chui vô bếp nấu cơm, giặt giũ cho cha già, hiếu thảo thấy mà thương”. Ai mê vợ bé, mê chơi đề, đá gà, họ lườm lườm: “Mê gì như thằng Hết mê cờ”. Nên nghe râm ran chị Hảo để lòng thương anh, má chị kêu trời: “Bộ hết người rồi sao, con. Cái thằng mê cờ tới mất vợ, không sợ?”. Không, chị Hảo nghiêm nghị, cờ tướng là loại cờ tao nhã chỉ dành cho quân tử, có gì mà sợ. Mê rượu, mê gái mới ghê. Chỉ sợ người ta không thương mình. Má chị định càm ràm nữa, thì chị đã quay lưng ra quán mất rồi.

[…] Người ta nói chị Hoài đi lấy chồng cũng tại anh Hết mê cờ.

Họ thương nhau từ lúc hai người mới 22, 24 tuổi. Thời đó, tuổi đó, người ta thương không nhìn gia cảnh, địa vị. Tuổi đó, người ta yêu không ngại ngần, không e dè, rà cản, họ để lòng tự nhiên như dòng chảy của sông. Bên nhà chị Hoài biết con gái hay hẹn hò với anh Hết ngoài cống đá thì không vui. Má chị Hoài hỏi sao đâm đầu vô thương chỗ đó, cô hỏi lại: “Anh Hết hổng được chỗ nào hả má?”. “Ừ, tao chê chỗ nào bây giờ, thằng Hết được, hiền, giỏi giang, chịu khó lại hiếu thảo. Nhưng nó nghèo quá, thân sơ thất sở không một cục đất chọi chim, biết có lo cho bây sung sướng được không. Bây quen được tưng tiu mà”. Chị Hoài không cãi ra mặt nhưng bụng nghĩ, còn sức lực còn đôi tay, còn cơ may thay đổi cuộc đời.

Lúc đó, anh Hết vẫn chưa mê cờ. Nhưng anh biết chơi nhờ đi làm bốc vác ngoài nhà máy, mấy ông già chèo đò truyền lại, nức tiếng với mấy chiêu pháo đầu, bình phong mã, công thủ song toàn. Cho tới lúc má chị Hoài lại nhà, không biết nói gì nhưng có khóc. Những giọt nước mắt chảy tràn trên khuôn mặt già nua của người đàn bà đã từng cho anh bú thép. Sáng hôm sau anh đã thay đổi, nhanh như người ta lật một bàn tay. Anh đam mê cờ tướng. Anh hay na bộ cờ ra ngồi mấy gốc cây bên vệ đường để tìm đối thủ, để ai cũng thấy đúng là thằng Hết bê tha thiệt rồi. Nó không chịu làm ăn gì mà tối ngày nướng thời gian trên mấy con cờ xanh đỏ.


Hồi đó, tía rầy anh dữ lắm. Anh thưa, với con, nợ sữa là món nợ lớn nhất đời người. Con đã nợ má em Hoài, tía à. Không biết ông già rồi có hiểu gì tình cảm của tụi trẻ không, ông ừ hử vậy. Nhưng thấy anh ngồi la cà đánh cờ ở đâu, giữa đường cũng vậy, ông vác cây đánh ngay đó. Vừa đánh vừa kêu nhịp nhàng “Xe nè! Chốt! Pháo nè! Bụp! Chiếu hả, thằng ma cà bông, tao chiếu cho mấy đường”. Ông ca cẩm thằng con ông bây giờ tệ bạc lắm chiều hôm qua nó để ông ăn cơm nguội chung với mấy con gián. Ông nói mà giọng ông hơi nghèn nghẹn dường như trong lòng đau nhói lắm. Nuôi nó từ nhỏ tới lớn, bây giờ ông mới đánh nó đây, đánh để giúp nó trả ơn đời. Tối về ông bắt nó nằm cho ông xoa dầu, hỏi bày đặt yêu đương chi mà khổ vậy con ơi. Xóm này người ta không biết nên nói mày hết thuốc chữa rồi. Con tao mà vậy à.

Chị Hoài cũng can ngăn, thuyết phục mãi, tốn không biết bao nhiêu là nước mắt, cuối cùng đành phải bỏ đi lấy chồng. Hôm đám, anh Hết còn tỉnh bơ ngồi ngoài bờ, dưới gốc còng, hào hứng bày cờ ra chơi với mấy đứa nhỏ. Đám bạn gái ai cũng xì xầm, chắc thằng Hết không thương thiệt con Hoài nên mới dửng dưng vậy. Chị Hoài nghe mà khóc không thôi, bảo với chị Hảo, có cái tiếng bạc tình ảnh cũng gánh cho em rồi. Tranh thủ lúc chưa làm lễ, chị Hoài rủ chị Hảo mang cả áo xống chạy ra, nhìn anh như nhìn lần chót, như lấy chồng là chết vậy. Anh Hết dứt khoát không ngước lên. Thôi, không nắm níu gì được nữa rồi, nghe người ta kiếm cô dâu, hai chị quay vào. Đi một đoạn, nghe đám con nít trộ lên, anh Hết sao mà khóc vậy. Đâu có. Có mà, nước mắt anh rớt lên con tướng này nè, đó, nó ướt nhẹp đó thấy chưa. Hết cười lớn, nói lớn: “Ừ, tại tao thương con chốt. Qua sông là không mong về” …

Chị Hoài vừa đi vừa khóc. Lời của anh Hết làm chị Hảo thương điếng trong lòng. Con người này, nghĩa biết trọng mà tình cũng thâm.

Anh Hết lại sống như những ngày trước kia lầm lũi đi đào thuê, vác mướn, kiếm tiền nuôi tía.

[…] Nhưng từ ngày chị Hoài lấy chồng, anh Hết đã không đụng tay vào quân cờ nào nữa. Anh hay ngồi nhìn bàn cờ mặt buồn rười rượi, mấy đứa nhỏ không biết, cứ rủ hoài, ừ thì chơi. Anh biểu tụi nó bày cờ ra, rồi tự đi quân, anh không nhìn, chổng mông vo gạo, một đứa nói vô pháo đầu nghen, anh kêu mã tấn. Tấn chỗ nào? Tấn giữ con chốt đang bị con pháo rình đó, biết còn hỏi. Tụi nhỏ kêu, đây là kiểu “hiệp sĩ mù nghe gió kiếm”, đánh cờ mà làm công chuyện không ngưng tay, nói khơi khơi, cũng thắng.

Lụi hụi rồi bốn mùa gió bấc về kể từ mùa gió chị Hoài lấy chồng. Ba anh Hết thường chống đũa trên mâm cơm than ăn không vô. Anh hỏi ông thèm gì. Ông bảo chắc tao gần chết rồi, tao thèm một thằng cháu nội. Hết lượng sượng mãi mới cười: “Trời, thèm gì ngặt vậy, không biết con biết kiếm đâu cho tía bây giờ” . Tía anh Hết biểu lại đằng quán con Hảo lỡ thời mà kiếm. Mày giả đò hoài, con nhỏ thương mày, ai cũng biết, chỉ mày là không. Anh Hết cãi, làm gì có, tía. Ông già đứng dậy, vậy phải thử. Nói rồi vung gậy đánh. Như mấy lần trước, anh Hết lại chạy lừng khừng ra sân. Rượt chán, ông già dứ dứ cây gậy vô mặt anh rồi tủm tỉm cười quay đi. Ông già còn kịp thấy chị Hảo chạy lại vẹt đám con nít ra, đưa anh chai dầu Nhị Thiên Đường, miệng xuýt xoa hỏi anh đau chỗ nào, giọng như người thân thiết trong nhà: “Làm gì mà để tía giận dữ vậy, lén chơi cờ phải hôn?”. Anh Hết không trả lời, cầm chai dầu còn ướt mồ hôi tay của chị. Đây đã là chai thứ chín chị cho anh, anh khẽ bảo:

– Hảo, tôi… cảm ơn.

Anh ngần ngừ sau chữ “tôi” hơi lâu, làm chị Hảo chờ muốn nín thở. Ơn nghĩa gì một chai dầu gió, nó chỉ làm anh hết đau ngoài da thịt, mà trong lòng thì còn mãi. Chi vậy Hết ơi!

Đâu có biết, chỉ tại chưa quên được. Anh chưa dám nhìn thẳng vô mắt Hoài để cười, chưa dám nựng nịu con của Hoài mỗi khi chị bồng nó đi tiêm ngừa. Chưa thanh thản để chào nhau như một người bạn gặp một người bạn. Hảo có hiểu không?

Hiểu, nên tôi chờ đây nè.

Thêm một mùa gió bấc nữa, chị Hảo vẫn chưa lấy chồng. Ai lại cũng hỏi, chị chờ ai vậy cà. Chị bảo chờ người ta xức dầu Nhị Thiên Đường của chị mà hết đau, chờ người ta đánh cờ mà trong tâm “Viễn ly điên đảo mộng tưởng cứu cánh Niết bàn”, chờ người ta thôi buồn khi đưa chốt qua sông.

Nhưng mà chờ tới chừng nào lận?

Ai mà biết.

Mùa nay gió bấc hiu hiu lại về.

(Nguyễn Ngọc Tư, Hiu hiu gió bấc, NXB Trẻ, Thành phố Hồ Chí Minh, 2005, tr.27-36)

Đọc hiểu Hiu hiu gió bấc

Đọc hiểu Đọc hiểu Hiu hiu gió bấc (Trắc nghiệm) - Đề 1

Câu 1: Xác định ngôi kể của người kể chuyện trong văn bản trên.

A. Ngôi thứ ba

B. Ngôi thứ nhất

Câu 2: Đoạn trích trên sử dụng phong cách ngôn ngữ nào? 

A. Sinh hoạt

B. Nghệ thuật

C. Chính luận

D. Báo chí

Câu 3:  Phương thức biểu đạt chính của văn bản là:

A. Biểu cảm

B. Tự sự

C. Miêu tả

D. Nghị luận

Câu 4: Ngôn ngữ trong văn bản trên có điểm gì nổi bật?

A. Ngôn ngữ giản dị, tự nhiên, mộc mạc, đậm sắc thái miền Nam

B. Ngôn ngữ giản dị, tự nhiên, mộc mạc, đậm sắc thái miền Trung

C. Ngôn ngữ trau chuốt, bóng bẩy, đậm chất thơ, chất nghệ thuật

D. Ngôn ngữ giàu hình ảnh, mang đậm phong vị miền núi Tây Bắc.

Câu 5: Đoạn văn: Ở cái xóm nhỏ ven thành phố này, người ta nhắc tới anh Hết còn nhiều hơn chủ tịch tỉnh đi họp. Ðứa nào hỗn hào, lười biếng, má nó biểu: "Lại coi thằng Hết kìa! Ba mươi mấy tuổi đầu rồi, ngày đi làm thuê, làm mướn, không có chuyện gì nó chê, chiều về lụi hụi chui vô bếp nấu cơm, giặt giũ cho cha già, hiếu thảo thấy mà thương." có tác dụng:

A. Mở đầu tác phẩm, giới thiệu nhân vật chính với những điểm khái quát nhất: Tên tuổi, việc làm, phẩm chất

B. Tạo sự tò mò, hứng thú cho người đọc

C. Tạo cảm tình trong độc giả về vẻ đẹp nhân vật.

D. Cả A, B, C

Trả lời câu hỏi

Câu 1: A. Ngôi thứ ba => Dựa vào nội dung của bài 

Câu 2: A. Sinh hoạt => Dựa vào nội dung của bài 

Câu 3:  B. Tự sự => Dựa vào nội dung của bài

Câu 4: A. Ngôn ngữ giản dị, tự nhiên, mộc mạc, đậm sắc thái miền Nam

Câu 5: D. Cả A, B, C


Đọc hiểu Đọc hiểu Hiu hiu gió bấc (Tự luận) - Đề 2

Câu 1: Tìm 02 câu văn có sự kết hợp lời người kể chuyện và lời nhân vật.

Câu 2: Vì sao anh Hết đam mê cờ tướng?

Câu 3: Chi tiết nào thể hiện nỗi đau đớn của anh Hết trong ngày chị Hoài đi lấy chồng?

Câu 4: Trong đoạn văn bản, có hai lần tía anh Hết vung gậy rượt đánh con. Chỉ ra sự khác biệt và ý nghĩa của hai lần người cha ấy đánh con.

Câu 5: Nhận xét về hình tượng nhân vật anh Hết trong văn bản.

Câu 6: Nhận xét về ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản trên.

Câu 7: Hãy rút ra 02 thông điệp ý nghĩa từ văn bản trên.

Trả lời câu hỏi

Câu 1: 

02 câu văn có sự kết hợp lời người kể chuyện và lời nhân vật:

- Không, chị Hảo nghiêm nghị, cờ tướng là loại cờ tao nhã chỉ dành cho quân tử, có gì mà sợ. Mê rượu, mê gái mới ghê. Chỉ sợ người ta không thương mình.

- Anh thưa, với con, nợ sữa là món nợ lớn nhất đời người. Con đã nợ má em Hoài, tía à.

- Ông ca cẩm thằng con ông bây giờ tệ bạc lắm chiều hôm qua nó để ông ăn cơm nguội chung với mấy con gián.

- Đám bạn gái ai cũng xì xầm, chắc thằng Hết không thương thiệt con Hoài nên mới dửng dưng vậy.

- Anh hay ngồi nhìn bàn cờ mặt buồn rười rượi, mấy đứa nhỏ không biết, cứ rủ hoài, ừ thì chơi.

Câu 2:

Anh Hết đam mê cờ tướng vì:

- Anh cần một cái cớ để lảng tránh chị Hoài, để chị có cơ hội lấy người khác giàu có hơn như mong muốn của má chị.

- Đó là cách anh trả “món nợ sữa” cho mẹ chị Hoài.

Câu 3:

Chi tiết thể hiện nỗi đau đớn của anh Hết trong ngày chị Hoài đi lấy chồng: Nước mắt anh rớt lên con tướng […] Hết cười lớn, nói lớn: “Ừ, tại tao thương con chốt. Qua sông là không mong về”.

Câu 4:

Sự khác biệt và ý nghĩa của hai lần tía anh Hết vung gậy rượt đánh con:

- Lần thứ nhất, tía anh Hết rượt đánh anh Hết khi thấy anh la cà đánh cờ ở bất cứ đâu. Người cha đánh con, phụ họa với con để mọi người đều nghĩ rằng con của ông đã trở thành một người bê tha. Ông muốn giúp con rời bỏ mối tình đẹp đẽ với Hoài để Hoài có cơ hội lấy người chồng giàu có hơn như mong muốn của má cô. Đó cũng là cách để con trai ông trả món nợ với má của Hoài - người đã cho con ông “bú thép”. Hành động này thể hiện sự thấu hiểu, nỗi đau của người cha khi đứa con trai yêu quý, hiếu thảo của mình phải dứt bỏ tình yêu đẹp vì cảnh nghèo, phải chịu mang tiếng xấu để trả ơn nghĩa cuộc đời.

- Lần thứ hai, người cha đánh anh Hết để người con gái tên Hảo có cái cớ bày tỏ tình cảm với anh. Người cha đánh con với nụ cười tủm tỉm, với niềm hi vọng anh con trai sẽ có được hạnh phúc của đời mình.

=> Hành động đánh con của người cha ở hai lần tuy khác nhau về mục đích nhưng đều xuất phát từ tình yêu thương con, thể hiện tình cảm cha con sâu nặng, thiêng liêng.

Câu 5: 

 Nhận xét về hình tượng nhân vật anh Hết trong văn bản:

- Mặc dù có hoàn cảnh nghèo khó, đáng thương nhưng Hết lại rất hiền lành, chịu khó, hiếu thảo với cha và có lối sống trọng tình trọng nghĩa.

- Nhân vật anh Hết là đại diện cho hình ảnh những con người lao động chịu nhiều thiệt thòi trong cuộc sống nhưng vẫn ngời sáng những phẩm chất cao đẹp, vừa đáng thương vừa đáng trọng.

Câu 6:

- Ngôn ngữ giản dị, tự nhiên, mộc mạc, đậm sắc thái Nam Bộ.

- Có sự kết hợp khéo léo giữa ngôn ngữ viết và ngôn ngữ nói, giữa lời người kể chuyện và lời nhân vật, giữa lời đối thoại và độc thoại giúp dẫn dắt truyện một cách tự nhiên, khắc họa nhân vật sinh động, chân thực.

Câu 7:

02 thông điệp ý nghĩa từ văn bản trên:

- Thông điệp về lối sống trọng nghĩa trọng tình: biết ơn những người đã giúp đỡ mình trong lúc khó khăn; đồng cảm, sẻ chia với những người xung quanh,…

- Thông điệp về lối sống thủy chung.

Lương Mai Thu
27/3/2024
Đánh giá bài viết
icon-make-question icon-make-question