Phân tích nhân vật Dế Mèn trong văn bản Dế Mèn bênh vực kẻ yếu

Hocmai360 giới thiệu bài văn mẫu phân tích nhân vật Dế Mèn trong văn bản Dế Mèn bênh vực kẻ yếu đây là câu hỏi nằm trong tuyển tập 50 đề thi học sinh giỏi ngữ văn lớp 7 năm 2022-2023.

Đề bài

Viết bài văn phân tích nhân vật Dế Mèn trong văn bản Dế Mèn bênh vực kẻ yếu (trích Dế Mèn phưu lưu kí) của nhà văn Tô Hoài. Ngữ liệu chi tiết xem tại link này (Ngữ liệu)

Gợi ý

I. Yêu cầu chung

- Xác định đúng kiểu phân tích đặc điểm nhân vật.

- Đưa ra được những bằng chứng để làm rõ đặc điểm của nhân vật.

- Bài viết có bố cục rõ ràng, trình bày sạch sẽ.

II. Yêu cầu cụ thể

1. Mở bài: 

- Giới thiệu đặc điểm nổi bật của nhân vật Dế Mèn trong văn bản truyện Dế Mèn bênh vực kẻ yếu (trích Dế Mèn phưu lưu kí) của nhà văn Tô Hoài: thương người (nhân hậu), hào hiệp, hết lòng bênh vực kẻ yếu…

- Ấn tượng chung về nhân vật Dế Mèn.

2. Thân bài:

Lần lượt phân tích và làm sáng tỏ từng đặc điểm của nhân vật Dế Mèn thông qua các chi tiết cụ thể trong tác phẩm (hoàn cảnh, cử chỉ, hành động, lời nói…).
Gợi ý:

a) Hoàn cảnh: gặp chị Nhà Trò bé nhỏ, gầy yếu, có cảnh ngộ tội nghiệp đáng thương; cuộc sống và tính mạng chị Nhà Trò đang bị uy hiếp nghiêm trọng…

b) Đặc điểm của nhân vật Dế Mèn:

*Dế Mèn rất giàu tình thương người:

- Thái độ, tình cảm: 

+ Đi qua đám cỏ xước xanh dài, nghe tiếng khóc tỉ tê và nhìn thấy chị Nhà Trò đang gục đầu bên tảng đá cuội, Mèn rất quan tâm và thương cảm đến gần con người bất hạnh gặng hỏi mãi… 

+Hình ảnh chị Nhà Trò đã bé nhỏ lại gầy yếu quá, đôi cánh mỏng… ngắn chùn chùn khiến Mèn thương tâm lắm…

+ Chú xúc động, đồng cảm trước cảnh ngộ đau khổ của chị ta: mẹ mất, sống thui thủi, ốm yếu quá nên làm không đủ ăn, lại đang bị bọn nhện đòi nợ, đánh đập…

- Cử chỉ, hành động: Xoè hai càng như muốn che chở, trấn an chị Nhà Trò, muốn chị Nhà Trò hãy yên tâm và tin tưởng Mèn…

- Lời nói: an ủi, sẻ chia với Nhà Trò: Em đừng sợ. 

*Mèn còn là người hào hiệp, sẵn sàng bênh vực kẻ yếu:

- Sau khi nghe chị Nhà Trò kể lại câu chuyện:

+ Lời nói: của Dế Mèn vang lên như một lời khẳng định sức mạnh của chính nghĩa, tuyên chiến với lũ nhện quen thói cạy thế, áp bức đè nén người khác: Em đừng sợ. Hãy trở về cùng với tôi đây. Đứa độc ác không thể cậy khỏe ăn hiếp kẻ yếu. 

+ Cử chỉ, hành động:  dắt chị Nhà Trò đi là hành động dũng cảm, hào hiệp, đi đòi lại công bằng, bảo vệ bênh vực kẻ yếu.

-Khi gặp bọn Nhện:

+Hành động: Tôi quay phắt lưng, phóng càng đạp mạnh vào đầu mụ Nhện cái một đạp là hành động ra oai, thể hiện sức mạnh, dũng cảm dám đương đầu với bọn Nhện bảo vệ kẻ yếu.

+Lời nói: Xưng ta của Dế Mèn cất lên rất đàng hoàng, đĩnh đạc và hào hùng: Ai đứng chóp bu bọn này? Ra đây ta nói chuyện. Đanh thép hạch tội bọn Nhện của ăn của để, béo múp mà lại tham lam cố tình đòi một tí tẹo nợ đã mấy đời rồi? cấm bọn nhện từ giờ không được đòi nợ chị Nhà Trò nữa; nghiêm khắc bắt bọn nhện: Hãy phá các vòng vây đi! Đốt hết văn tự nợ đi! 

+Kết quả: Tức thì quân tướng lũ nhện sợ hãi cùng dạ ran, chúng vội vàng phá hết các dây tơ chăng lối. Và con đường về tổ Nhà Trò quang hẳn. Chị Nhà Trò đã thoát nạn tai ương.

*Nêu nhận xét về nhân vật Dế Mèn: một chàng trai có phẩm chất tốt đẹp: có võ nghệ tài giỏi, rất dũng cảm, thương người, hào hiệp, căm ghét mọi bất công  giúp đỡ, bênh vực người yếu ớt, khó khăn, hoạn nạn…

c) Nhận xét về nghệ thuật xây dựng nhân vật: 

- Nghệ thuật miêu tả loài vật rất đặc sắc của nhà văn Tô Hoài. Tô Hoài miêu tả rất kỹ và rất am hiểu tập tính, hình dáng của loài vật. 

- Hệ thống ngôn từ tự nhiên, giàu chất gợi hình, gợi cảm đặc biệt sử dụng thành công nghệ thuật nhân hóa, so sánh …

HS có thể phân tích theo sự việc rồi khí quát đặc điểm nhân vật vẫn đạ điểm tối đa.

3. Kết bài:

Qua việc phân tích đặc điểm nhân vật Dế Mèn, nêu lên ý nghĩa hoặc bài học sâu sắc…

#dethihocgioinguvan7#phantichnhanvatdemen

Đăng Khôi
27/5/2024
Đánh giá bài viết
icon-make-question icon-make-question