Cảm nhận nội dung và nghệ thuật bài thơ "Mẹ của Anh"

Xuân Quỳnh là một thi sĩ nổi tiếng trong nền văn học Việt Nam với nhiều tác phẩm nổi bật, để lại giá trị cho tới ngày nay. Một trong số đó là bài thơ Mẹ của anh. Để giúp các bạn hiểu hơn về bài thơ, sau đây là bài viết Cảm nhận nội dung và nghệ thuật bài thơ "Mẹ của Anh", mời các bạn cùng tham khảo.


Bài thơ Mẹ của Anh

Phải đâu mẹ của riêng anh
Mẹ là mẹ của chúng mình đấy thôi
Mẹ tuy không đẻ không nuôi
Mà em ơn mẹ suốt đời chưa xong
Ngày xưa má mẹ cũng hồng
Bên anh mẹ thức lo từng cơn đau
Bây giờ tóc mẹ trắng phau
Để cho mái tóc trên đầu anh đen
Đâu con dốc nắng đường quen
Chợ xa gánh nặng mẹ lên mấy lần
Thương anh thương cả bước chân
Giống bàn chân mẹ tảo tần năm nao
Lời ru mẹ hát thuở nào
Chuyện xưa mẹ kể lẫn vào thơ anh
Nào là hoa bưởi hoa chanh
Nào câu quan họ mái đình cây đa
Xin đừng bắt chước câu ca
Đi về dối mẹ để mà yêu nhau
Mẹ không ghét bỏ em đâu
Yêu anh em đã là dâu trong nhà
Em xin hát tiếp lời ca
Ru anh sau nỗi lo âu nhọc nhằn
Hát tình yêu của chúng mình
Nhỏ nhoi giữa một trời xanh khôn cùng
Giữa ngàn hoa cỏ núi sông
Giữa lòng thương mẹ mênh mông không bờ
Chắc chiu từ những ngày xưa
Mẹ sinh anh để bây giờ cho em.

                                                  Xuân Quỳnh


Dàn ý Cảm nhận nội dung và nghệ thuật bài thơ "Mẹ của Anh"

- Mở bài:

Giới thiệu về bài thơ

- Thân bài:

+ Nội dung: Nội dung của bài thơ “Mẹ của anh” là sự kính trọng, biết ơn và thương yêu của Xuân Quỳnh dành cho mẹ của người thương.

+ Nghệ thuật: Sử dụng từ ngữ tinh tế, sâu sắc và đậm chất trữ tình

- Kết bài:

Khái quát nội dung và nghệ thuật của bài thơ

Cảm nhận nội dung và nghệ thuật bài thơ "Mẹ của Anh"

Cảm nhận nội dung và nghệ thuật bài thơ "Mẹ của Anh"

Mẹ là người phụ nữ vĩ đại nhất trên cuộc đời này. Mẹ sinh ra chúng ta, nuôi chúng ta khôn lớn và dạy bảo chúng ta nên người. Chính vì vậy, mẹ luôn là chủ đề sáng tác bất tận trong thơ văn và nghệ thuật. Nhắc đến những bài thơ viết về mẹ trong kho tàng văn học Việt Nam, không thể không kể đến bài thơ “Mẹ của anh” do một thi sĩ nổi tiếng sáng tác, chính là nhà thơ Xuân Quỳnh. Tuy nhiên bài thơ có phần đặc biệt so với những bài thơ có cùng chủ đề viết về mẹ khác, đó chính là nhà thơ Xuân Quỳnh không viết về người sinh ra chính mình mà là viết về người sinh ra người con trai mình thương. Chính vì vậy, nội dung và nghệ thuật của bài thơ đã gây ấn tượng mạnh đối với em.

Nội dung của bài thơ “Mẹ của anh” là sự kính trọng, biết ơn và thương yêu của Xuân Quỳnh dành cho mẹ của người thương. Ngay từ đầu bài thơ, thi sĩ đã bộc lộ sự biết ơn mẹ một cách trực tiếp qua các câu thơ:

“ Phải đâu mẹ của riêng anh

Mẹ là mẹ của chúng mình đấy thôi

Mẹ tuy không đẻ không nuôi

Mà em ơn mẹ suốt đời chưa xong”

Nhà thơ khẳng định rằng người sinh ra và nuôi anh khôn lớn nhưng không phải mẹ của riêng anh đâu mà còn là mẹ của em nữa, mẹ là mẹ của “chúng mình”. Tuy mẹ không sinh ra và nuôi em khôn lớn nhưng ơn nghĩa mẹ dành cho em cũng sâu nặng không kém với mẹ sinh em ra, đến “suốt đời” không trả hết được. Rồi nhà thơ Xuân Quỳnh thấu hiểu những khó khăn, vất vả của mẹ người mình yêu, từ đó thể hiện sự trân trọng, tôn vinh những hi sinh, nhọc nhằn của mẹ để nuôi người yêu mình khôn lớn, để mình gặp được và yêu thương. Xuân Quỳnh biết được trước kia má mẹ “cũng hồng”, vì đã là phụ nữ, chắc chắn không ai là không yêu cái đẹp cả nhưng từ khi có anh, mẹ đã không còn quan tâm đến vẻ ngoài của mình nữa. Mẹ thức lo cho anh từng cơn đau đớn, tóc mẹ cũng dần bạc đi còn tóc anh thì đen, mẹ chịu khó, tần tảo để cho anh được lớn lên đủ đầy. Biết được hết sự hi sinh của mẹ nên nhà thơ Xuân Quỳnh vô cùng yêu thương “mẹ anh”, yêu anh yêu cả bước chân vì chân anh có hình dáng như chân mẹ ngày xưa ngược xuôi ngang dọc nuôi anh nên người.

Không chỉ vậy, nhà thơ còn hiểu rõ mẹ là người ảnh hưởng rất lớn đến người mình yêu. Nhờ có mẹ mà người yêu mình trở nên ưu tú, sáng tác được ra những câu văn, câu thơ đong đầy tình cảm, gắn liền với hình ảnh quê hương, đất nước. Sự hi sinh của mẹ to lớn đến như vậy nên nhà thơ hi vọng người mình yêu đừng lừa dối mẹ để yêu mình, mà hãy để tình yêu của mình được thể hiện một cách chân thật, quang minh chính đại trước mặt mẹ. Xuân Quỳnh còn vô cùng tinh tế và sâu sắc khi so sánh tình yêu của mình và người thương vô cùng nhỏ bé trước bến bờ tình yêu của mẹ. Từ đó nhà thơ thể hiện sự trân trọng, thấu hiểu, biết ơn và yêu quý vô cùng với mẹ của người yêu.

Làm nên sự thành công của bài thơ “Mẹ của anh” không chỉ nhờ vào nội dung đặc sắc, cảm động mà còn nhờ vào nghệ thuật được Xuân Quỳnh sử dụng điêu luyện trong bài thơ. Nhà thơ Xuân Quỳnh đã sử dụng những từ ngữ vô cùng tinh tế, đậm chất trữ tình để viết về mẹ người yêu cùng với đó là những câu văn gợi tả cảm xúc cũng như so sánh để thấy được nhà thơ biết ơn mẹ của người yêu như thế nào?

Bài thơ “Mẹ của anh” quả là một bài thơ đặc biệt trong nền văn học Việt Nam với  nội dung và nghệ thuật đặc sắc. Chính vì vậy, nó đã ghi được dấu ấn sâu đậm trong lòng em cũng như độc giả khác. Đọc bài thơ, chúng ta  thấy biết ơn, yêu quý và trân trọng mẹ của người mình thương hơn, cũng như câu nói “Yêu nhau yêu cả đường đi”, khi yêu một người nào đó, chúng ta phải biết yêu cả những người thân của họ, vậy mới đúng là chữ yêu.

Vũ Hồng Nhung
27/11/2023
Đánh giá bài viết
icon-make-question icon-make-question