Đọc kĩ ngữ liệu sau và thực hiện các yêu cầu:
HOA TRÁI NHỚ THƯƠNG
[…] Khi những trái cây của mùa hạ từ ổi, thị ở trong vườn nhà hay cả những trái cây dại như móc, mao, bù tru, trâm bù trên độn cát của làng tôi đã ngót thì mới đến mùa sim chín. Độn cát quê tôi chỉ lác đác vài bụi sim thấp lè tè nên trái cũng không nhiều. Bởi thế, sim là thứ trái dại quý nhất và có lẽ cũng là ngon nhất trong hàng chục thứ trái có thể ăn được từ những loài cây sống vô tư trên những đồi cát cằn khô mà cho bao nhiêu là trái ngọt…
Tôi nhớ cái bụi sim ở độn cao ngay cạnh con khe Ngòi Viết nước trong vắt chảy từ độn ra sông Ô Lâu. Cái bụi sim nằm lẩn khuất trong những bụi cây rậm nên ít người để ý. Nhưng cứ đến đầu thu là trái sim chín tới. Lũ trẻ xóm tôi tranh nhau tìm trái chín, chỉ trong thoáng chốc là đã hết cả bụi sim. Nhớ đến mùa sim là nhớ đến mấy cái độn mã Ngài của làng trên Kế Môn. Đó là những đồi cát khá cao nằm sát với cánh đồng cỏ dại hoang sơ nối với biển. Không hiểu tại sao ở đây không có loài cây nào ngoài sim. Cả mấy đồi sim nối tiếp nhau ngây ngất. Ở độn cát làng tôi phải băng bộ khoảng 5 cây số mới đến những đồi sim này. Nhưng có hề chi, sim chín rồi thì ta cứ đi… […]
Những đồi sim chín tím một góc chiều – cái vị ngọt thơm nưng nức của trái sim vừa chín tới như được chắt lọc từ những dòng nước ngầm dưới cát trắng khô cằn, ngọn gió hoang vu thổi mênh mang giữa những đồi cát và cả thanh âm của chú chim chiền chiện cứ chấp chới vỗ cánh mà hát ca vang trời… đó là những gam màu ký ức của đứa trẻ là tôi, mỗi lần đã no nê sim chín là nằm ngửa trên cát mà chơi!
Đã từng nghĩ sau ni sẽ trở lại thăm đồi sim trong một chiều thu nào đó, khi nắng chín trải vàng trên những đồi sim. Nhưng đến chừ tôi vẫn chưa một lần trở lại. Không biết khi trở về đồi sim của tuổi thơ ấu, tôi có như nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển: “Giữa thu vàng bên đồi sim trái chín/ Một mình ta ngồi khóc tuổi thơ bay…”
(Về Huế ăn cơm, Phi Tân, NXB Lao động, 2021, tr.190-191)
Câu 1. (0,5 điểm) Cho biết đề tài của đoạn trích trên.
Câu 2. (0,5 điểm) Xác định đối tượng được đề cập đến trong đoạn trích.
Câu 3. (1,0 điểm) Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê được sử dụng trong câu sau: Khi những trái cây của mùa hạ từ ổi, thị ở trong vườn nhà hay cả những trái cây dại như móc, mao, bù tru, trâm bù trên độn cát của làng tôi đã ngót thì mới đến mùa sim chín.
Câu 4. (1,0 điểm) Trình bày hiệu quả việc trích dẫn lời bài hát của nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển ở phần cuối đoạn trích.
Câu 5. (1,0 điểm) Từ tình cảm của tác giả được thể hiện trong đoạn trích, anh/chị suy nghĩ gì về thái độ cần có của bản thân đối với kí ức tuổi thơ? (trình bày từ 5 – 7 dòng)
Câu 1 – Đề tài của đoạn trích?
👉 Phương pháp: Xác định nội dung chính gắn với cảm xúc, hồi ức, kỉ niệm → quê hương – tuổi thơ – ký ức
✅ Đáp án: Đề tài là quê hương tuổi thơ, kỷ niệm về đồi sim trong quá khứ
Câu 2 – Đối tượng được đề cập đến?
👉 Phương pháp: Tìm hình ảnh trung tâm lặp lại nhiều lần
✅ Đáp án: Cây sim / bụi sim / đồi sim
Câu 3 – Tác dụng của phép liệt kê trong câu văn dài đầu đoạn?
👉 Phương pháp: Tìm các từ được liệt kê → phân tích nội dung & nghệ thuật
✅ Đáp án: Nhấn mạnh sự phong phú của trái cây quê hương; tăng tính sinh động, gợi hình, gợi cảm
Câu 4 – Hiệu quả việc trích dẫn lời bài hát Vũ Đức Sao Biển?
👉 Phương pháp: Xác định mục đích → tăng cảm xúc, gợi liên tưởng
✅ Đáp án: Gợi cảm xúc tiếc nuối, bâng khuâng; làm tăng chất trữ tình, thơ mộng cho đoạn kết
Câu 5 – Suy nghĩ của bản thân về thái độ với kí ức tuổi thơ (5–7 dòng)?
👉 Phương pháp: Trình bày theo bố cục (khái quát – phân tích – kết luận)
✅ Đáp án: Tuổi thơ là miền ký ức đẹp đẽ, nơi lưu giữ yêu thương vô giá. Qua đoạn trích, em cảm nhận sự trân trọng của tác giả đối với kỷ niệm xưa. Em hiểu rằng cần biết nâng niu ký ức tuổi thơ – bởi đó là nền tảng nuôi dưỡng tâm hồn. Hãy sống chậm lại, nhớ về tuổi thơ với tất cả yêu thương và biết ơn.
