Viết bài văn trình bày cảm nhận của em về vẻ đẹp của con người Pa Dí được thể hiện trong bài thơ Cây hai ngàn lá (Pờ Sảo Mìn)
Tìm hiểu về tác giả Pờ Sảo Mìn và bài thơ Cây hai ngàn lá
Tác giả Pờ Sảo Mìn
Tiểu sử:
- Tên thật: Pờ Sảo Mìn (còn được biết đến với các bút danh Bạch Minh, Thiếu Minh, Pao Li)
- Ngày sinh: 1/10/1946
- Quê quán: Xã Tung Chung Phố, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai
- Dân tộc: Pa Dí
Cuộc đời:
- Mồ côi cha từ nhỏ do cha bị bọn phỉ sát hại trên đường đi công tác.
- Mẹ qua đời không lâu sau đó vì bệnh hiểm nghèo.
- Được cán bộ của huyện Mường Khương nuôi dưỡng.
- Không được đi học ban đầu, từ một thiếu niên không biết chữ trở thành người chăn ngựa cho cơ quan huyện Mường Khương.
- Vừa làm vừa học, tốt nghiệp văn hoá cấp II.
- 1970: Là một trong những thanh niên dân tộc ít người đầu tiên của tỉnh Lào Cai được chọn sang học nghề cơ khí luyện kim ở Tiệp Khắc.
- Sau khi trở về quê hương, làm công nhân một thời gian trước khi chuyển sang làm việc ở Hội Văn nghệ tỉnh Lào Cai.
- Học và tốt nghiệp với bằng cử nhân sáng tác văn học tại Trường viết văn Nguyễn Du.
- Vợ là nữ cựu giáo chức Thền Lền Dín, người dân tộc Nùng, cùng quê ở vùng cao Mường Khương.
Sự nghiệp:
- Nhà thơ có tiếng của vùng Tây Bắc.
- Được trao một số giải thưởng văn học – nghệ thuật ở trung ương và địa phương.
- 2002: Nhận giải thưởng Phan Si Păng của UBND tỉnh Lào Cai cho tập thơ “Cây hai ngàn lá”.
Bài thơ Cây hai ngàn lá
Bài đọc:
Cây hai ngàn lá
Dân tôi chỉ có hai ngàn người
Như cái cây hai ngàn chiếc lá.
Ai nuôi ai hỡi cái rễ cái cây?
Ai yêu ai trong tình yêu thầm lặng
Cái tình yêu bé nhỏ trong cây
Rễ nuôi lá, lá nuôi cây cùng lớn
Dân tôi chỉ có hai ngàn người
Một cây đứng trong muốn rừng cây đứng
Muốn hiểu ta đã qua bao chịu đựng
Thì cây ơi! Ta sẽ hát đời mình.
Thế kỉ nào ai gieo mầm trên đất
Để hôm nay cây lớn toả xum xuê
Con trai trần trong mặt trời nắng cháy
Ép đá xanh thành rượu uống hàng ngày
Con gái đẹp trong sương giá đông sang
Tước vỏ cây thêu áo đẹp năm tháng.
Dân tôi chỉ có hai ngàn người
Biết gọi gió, gọi mưa, gọi nắng
Chặn suối, ngăn sông, bắt nước ngược dòng
Ngô lúa cười reo tận sân trời đó
Ta dang tay gặt mùa hạnh phúc ấm no.
Hỡi trần gian!
Dân tôi chỉ có hai ngàn người
Như cái cây hai ngàn chiếc lá
Cạnh rừng già là rừng non trẻ đấy
Lá ơi!
28/4/1983
Nội dung: Bài thơ là lời tâm tình tha thiết của một người con Pa Dí về con người dân tộc mình có hai ngàn người như một cái cây có hai ngàn chiếc lá. Đó là lời bộc bạch đầy tự hào về vẻ đẹp của con người, của quê hương trên mảnh đất truyền thống.
Nghệ thuật: Tứ thơ độc đáo, giọng điệu thơ vừa tâm tình, tha thiết, vừa hồn nhiên, giản dị; hình ảnh so sánh tự nhiên, mộc mạc thể hiện cách cảm, cách nghĩ của người miền núi; thể thơ tự do với cách ngắt dòng, ngắt nhịp linh hoạt, tạo ra dòng chảy cảm xúc tự nhiên, chân thật,…
Dàn ý Cảm nhận về vẻ đẹp của con người Pa Dí được thể hiện trong bài thơ Cây hai ngàn lá
– Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm, nêu vấn đề cần nghị luận.
– Cảm nhận vẻ đẹp của con người Pa Dí được thể hiện trong bài thơ:
+ Vẻ đẹp của dân tộc Pa Dí được cảm nhận qua một tứ thơ độc đáo, thể hiện ở nhan đề và xuyên suốt tác phẩm – “Cái cây có hai ngàn chiếc lá. Đây là một hình ảnh liên tưởng, so sánh được gợi từ con số hai nghìn người dân tộc Pa Dí; từ sự gắn bó với thiên nhiên, rừng núi; từ tư duy trực quan, giàu hình ảnh, vừa hồn nhiên, vừa giàu sức khái quát của người đồng bào. Cái “cây hai ngàn lá” này được sinh thành từ nguồn cội xa xưa – “Thế kỉ nào ai gieo mầm trên đất”, được nuôi lớn bằng dưỡng chất “tình yêu thầm lặng” mà bền bỉ, “tình yêu bé nhỏ” mà kì diệu “Để hôm nay cây lớn toả xum xuê”. “Cây hai ngàn lá” hoà vào trùng trùng những rừng cây “Một cây đứng trong muôn rừng cây đứng” của quê hương đất nước, của các dân tộc anh em sát cánh bên nhau,…
+ Con người Pa Dí khiêm nhường, bé nhỏ, chỉ là “Một cây đứng trong muôn rừng cây đứng”, nhưng cũng thật kiên cường, đầy tự tin, giàu ý chí, quyết tâm. Họ đã phải trải qua biết bao khó khăn, gian khổ nhưng luôn đoàn kết, yêu thương và cùng nhau vượt qua tất cả, lấy câu hát dân tộc làm niềm vui (“Cái tình yêu bé nhỏ trong cây/ Rễ nuôi lá, lá nuôi cây cùng lớn” và “Muốn hiểu ta đã qua bao chịu đựng/ Thì cây ơi! Ta sẽ hát đời mình.”). Chính tinh thần đoàn kết đã tôi luyện nên sức mạnh, chính tình yêu quê hương đã tạo cho họ khả năng làm những điều không thể (Con trai trần trong mặt trời nắng cháy … bắt nước ngược dòng) – những câu thơ sử dụng nghệ thuật nói quá, thể hiện vẻ đẹp mộc mạc của người miền núi, làm nên truyền thống dân tộc mình.
+ Con người Pa Dí luôn cố gắng xây dựng quê hương giàu đẹp: Những vụ mùa bội thu là kết quả của những nỗ lực không ngừng nghỉ (Ngô lúa cười reo tận sân trời đó/ Ta dang tay gặt mùa hạnh phúc ấm no.).
+ Con người Pa Dí thể hiện sự tiếp nối các thế hệ, làm cho những nét đẹp của dân tộc mình luôn được nối dài (Cạnh rừng già là rừng non trẻ đấy).
– Khái quát chủ đề và đặc sắc nghệ thuật, ý nghĩa của bài thơ:
+ Nội dung: Bài thơ là lời tâm tình tha thiết của một người con Pa Dí về con người dân tộc mình có hai ngàn người như một cái cây có hai ngàn chiếc lá. Đó là lời bộc bạch đầy tự hào về vẻ đẹp của con người, của quê hương trên mảnh đất truyền thống.
+ Nghệ thuật: Tứ thơ độc đáo, giọng điệu thơ vừa tâm tình, tha thiết, vừa hồn nhiên, giản dị; hình ảnh so sánh tự nhiên, mộc mạc thể hiện cách cảm, cách nghĩ của người miền núi; thể thơ tự do với cách ngắt dòng, ngắt nhịp linh hoạt, tạo ra dòng chảy cảm xúc tự nhiên, chân thật,…
Cảm nhận về vẻ đẹp của con người Pa Dí được thể hiện trong bài thơ Cây hai ngàn lá
Pờ Sảo Mìn (hay Pờ Seo Cảo) sinh năm 1944, quê ở xã Tung Chung Phố, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai. Ông là người dân tộc Pa Dí’, một dân tộc có khoảng hai nghìn người (tính đến năm 2022). Ông còn có các bút danh khác là: Bạch Minh, Thiếu Minh, Pao Li. Các tác phẩm tiêu biểu: Rừng sáng (1977), Núi mọc trong mặt gương (1978), Cây hai ngàn lá (1992), Mắt lửa (1995),…
Bài thơ được trích trong tập thơ cùng tên. Tập thơ Cây hai ngàn lá, được trao giải thưởng Phan-xi-păng năm 2002 (giải thưởng cao nhất về văn học – nghệ thuật của Uỷ ban Nhân dân tỉnh Lào Cai).
Vẻ đẹp của dân tộc Pa Dí được cảm nhận qua một tứ thơ độc đáo, thể hiện ở nhan đề và xuyên suốt tác phẩm – “Cái cây có hai ngàn chiếc lá. Đây là một hình ảnh liên tưởng, so sánh được gợi từ con số hai nghìn người dân tộc Pa Dí; từ sự gắn bó với thiên nhiên, rừng núi; từ tư duy trực quan, giàu hình ảnh, vừa hồn nhiên, vừa giàu sức khái quát của người đồng bào. Cái “cây hai ngàn lá” này được sinh thành từ nguồn cội xa xưa – “Thế kỉ nào ai gieo mầm trên đất”, được nuôi lớn bằng dưỡng chất “tình yêu thầm lặng” mà bền bỉ, “tình yêu bé nhỏ” mà kì diệu “Để hôm nay cây lớn toả xum xuê”. “Cây hai ngàn lá” hoà vào trùng trùng những rừng cây “Một cây đứng trong muôn rừng cây đứng” của quê hương đất nước, của các dân tộc anh em sát cánh bên nhau,…
Con người Pa Dí khiêm nhường, bé nhỏ, chỉ là “Một cây đứng trong muôn rừng cây đứng”, nhưng cũng thật kiên cường, đầy tự tin, giàu ý chí, quyết tâm. Họ đã phải trải qua biết bao khó khăn, gian khổ nhưng luôn đoàn kết, yêu thương và cùng nhau vượt qua tất cả, lấy câu hát dân tộc làm niềm vui (“Cái tình yêu bé nhỏ trong cây/ Rễ nuôi lá, lá nuôi cây cùng lớn” và “Muốn hiểu ta đã qua bao chịu đựng/ Thì cây ơi! Ta sẽ hát đời mình.”). Chính tinh thần đoàn kết đã tôi luyện nên sức mạnh, chính tình yêu quê hương đã tạo cho họ khả năng làm những điều không thể (Con trai trần trong mặt trời nắng cháy … bắt nước ngược dòng) – những câu thơ sử dụng nghệ thuật nói quá, thể hiện vẻ đẹp mộc mạc của người miền núi, làm nên truyền thống dân tộc mình.
Tứ thơ bài thơ độc đáo, giọng điệu thơ vừa tâm tình, tha thiết, vừa hồn nhiên, giản dị; hình ảnh so sánh tự nhiên, mộc mạc thể hiện cách cảm, cách nghĩ của người miền núi; thể thơ tự do với cách ngắt dòng, ngắt nhịp linh hoạt, tạo ra dòng chảy cảm xúc tự nhiên, chân thật,…
Bài thơ là lời tâm tình tha thiết của một người con Pa Dí về con người dân tộc mình có hai ngàn người như một cái cây có hai ngàn chiếc lá. Đó là lời bộc bạch đầy tự hào về vẻ đẹp của con người, của quê hương trên mảnh đất truyền thống.