Tiểu thuyết thời hiện tại là gì?

Câu hỏi: Tiểu thuyết thời hiện tại là gì? Đặc điểm, ngôn ngữ tiểu thuyết thời hiện đại

Trả lời:

Tiểu thuyết hiện đại

Thời hiện đại: Thời đại lịch sử gắn liền với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kĩ thuật, quá trình đô thị hoá, chủ nghĩa tư bản và ý thức cá nhân. Ở phương Tây, thời hiện đại gắn với kỉ nguyên phát triển mạnh mẽ của khoa học kĩ thuật và tư duy lí tính. Ở phương Đông nói chung và Việt Nam nói riêng, thời hiện đại thường được tỉnh là thời kì tiếp sau thời trung đại, khi quá trình thuộc địa hoá gây ra những biến động mạnh mẽ trong văn hoá và xã hội, khiến cơ cấu văn hoá truyền thống bị phá vỡ.

Tiểu thuyết hiện đại: Hình thức tiểu thuyết gắn liền với thời hiện đại, với những thay đối mạnh mẽ về cấu trúc và tư duy nghệ thuật so với tiểu thuyết trung đại.

Ở Việt Nam, nếu tiểu thuyết trung đại sử dụng chữ Hán là chủ yếu, chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ văn học Trung Quốc với kết cấu chương hồi, cốt truyện tuyến tỉnh, đặc biệt chú trọng sự kiện và chi tiết đời sống, điểm nhìn ngôi thứ ba toàn tri, thì tiểu thuyết hiện đại sử dụng chữ Quốc ngữ, tiếp thu ảnh hưởng tử văn học phương Tây với kết cấu chương đoạn hiện đại, cốt truyện có thể tuyến tính hoặc phi tuyến tính, đặc biệt chú trọng đến thế giới nội tâm và sự phát triển tính cách của nhân vật, điểm nhìn đa dạng, phức tạp (ngôi thứ nhất hoặc thứ ba toàn trị, hạn trì hoặc có sự kết hợp, di chuyển điểm nhìn).

Ngôn ngữ tiểu thuyết: Nếu ngôn ngữ trong tiểu thuyết trung đại mang tính cách

điệu, trau chuốt thì ngôn ngữ tiểu thuyết hiện đại dung nạp lời nói hàng ngày của mọi lớp người, kể cả tiếng lóng, phương ngữ,... Nhìn chung, tiểu thuyết kết hợp khéo léo giữa ngôn ngữ của người kể chuyện (ngôi thứ nhất hoặc ngôi thứ ba) với ngôn ngữ của nhân vật.

Ngôn ngữ của người kể chuyện phản ánh thái độ, quan điểm của người kể chuyện đối với câu chuyên và nhân vật. Ngôn ngữ của nhân vật phản ánh xuất thân, nền tảng văn hoá, tỉnh cách, thái độ của nhân vật. Trong một số tiểu thuyết có sự đan cài phức tạp giữa ngôn ngữ của người kể chuyện và ngôn ngữ của nhân vật trong cùng một câu văn hoặc đoạn văn. Ví dụ:

Chỉ có cấp vợ chồng Văn Minh là biết rõ sự thực, nhưng mà ở vào trường hợp há miệng

mắc quai. Tuyên bố rằng Xuân vốn con nhà hạ lưu, làm nghề nhặt banh sân quần vợt,

vì một trò dâm dục bỉ ổi mà phải đuổi? Chao ôi! Thế thì còn gì là tiệm may Âu hoả

nữa! (Vũ Trọng Phụng, Số đỏ) Nhân vật tiểu thuyết: Nhờ quy mô lớn và khả năng phản ánh đời sống sâu rộng, tiểu thuyết có xu hướng xây dựng những nhân vật đời thường trong nhiều mối quan hệ đa dạng, với số phận trọn vẹn và quá trình phát triển tính cách dài, phức tạp.