Soạn văn 8 bài Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ? ngắn nhất
Hướng dẫn Soạn văn 8 bài Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ? ngắn nhất. Trả lời toàn bộ câu hỏi trong SGK Ngữ văn 8 Cánh diều chi tiết, đầy đủ bám sát chương trình học
I. Tìm hiểu chung về tác phẩm
1. Tác giả Dương Trung Quốc
- Dương Trung Quốc (2/6/1947) là nhà nghiên cứu lịch sử và chính trị gia người Việt Nam. Ông từng là đại biểu Quốc hội Việt Nam, là một trong 21 người ngoài Đảng Cộng sản Việt Nam trúng cử).
- Năm 2016, ông là ứng cử viên đại biểu Quốc hội do Mặt trận Tổ quốc Việt Nam giới thiệu ứng cử.
- Ông còn là đại biểu Quốc hội thâm niên của Việt Nam qua bốn khóa XI, XII, XIII, XIV thuộc đoàn đại biểu tỉnh Đồng Nai.
2. Tìm hiểu tác phẩm Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ?
a. Thể loại và xuất xứ
- Văn bản thuộc thể loại nghị luận, được trích trong diễn đàn “Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ” được báo Thanh Niên mở ra từ ngày 27/3 đến 30/6/2006.
b. Bố cục tác phẩm
- Bố cục của bài:
+ Phần 1 (từ đầu… niềm tự hào đó): Sự tồn tại và phát triển của dân tộc Việt Nam.
+ Phần 2 (tiếp theo… “Tổ quốc quyết sinh”): Bằng chứng chứng minh cho sức mạnh của đất nước Việt Nam khi trải qua các cuộc chiến tranh suốt hơn bốn thập kỉ qua.
+ Phần 3 (tiếp theo…dân tộc của mình): Nguyên nhân dẫn đến nguy cơ thụt lùi của đất nước.
+ Phần 4 (phần còn lại): Tâm thế lớn, cách nhìn nhận về đất nước.
c. Nội dung và giá trị nghệ thuật
* Nội dung
- Văn bản bàn về vấn đề “Việt Nam là nước nhỏ hay không nhỏ?”, qua đó giúp cho mỗi công dân Việt Nam có cái nhìn toàn diện, khách quan, chân thực nhất về vấn đề này trong xã hội ngày nay.
* Giá trị nghệ thuật
- Lập luận chặt chẽ, lí lẽ sắc bén với dẫn chứng tiêu biểu, thuyết phục.
II. Trả lời câu hỏi sách giáo khoa
Đọc hiểu
Câu 1 trang 120 SGK Ngữ văn 8 tập 1
Vì sao tác giả nhắc tới Đại cáo bình Ngô, đưa ra nhận định và hành động của các nhân vật lịch sử?
Lời giải:
Tác giả nhắc tới Đại cáo bình Ngô vì tác giả muốn sử dụng tác phẩm và hành động của các nhân vật lịch sử này để dẫn dắt vào nội dung chính của bài viết.
Câu 2 trang 120 SGK Ngữ văn 8 tập 1
Tác giả nhắc tới những câu chuyện lịch sử này nhằm mục đích gì?
Lời giải:
Tác giả nhắc tới những câu chuyện lịch sử này nhằm mục đích đưa ra dẫn chứng khẳng định nước Việt Nam ta là một quốc gia đáng tự hào từ rất lâu về trước.
Câu 3 trang 121 SGK Ngữ văn 8 tập 1
Tác giả bài viết đặt ra vấn đề gì trong phần (3)?
Lời giải:
Trong phần (3), tác giả bài viết đã đặt ra vấn đề vì sao có nhiều người so sánh công cuộc 20 năm đổi mới được biểu dương như những thành tựu to lớn với những chiến công của lịch sử giữ nước, cuối cùng vẫn không giúp nước ta tránh được nguy cơ tụt hậu?
Câu 4 trang 122 SGK Ngữ văn 8 tập 1
Vị Đại tướng đó là ai và ông nhắc nhở chuyện gì?
Lời giải:
- Vị Đại tướng đó là Đại tướng Võ Nguyên Giáp và ông nhắc nhở “Có một thế hệ hằng ngày nhìn vết đạn của ngoại xâm trên thành Cửa Bắc để nuôi chí rửa sạch nỗi nhục mất nước.”
Câu 5 trang 122 SGK Ngữ văn 8 tập 1
Em hiểu “quốc danh” là gì? Cho một vài ví dụ.
Lời giải:
Em hiểu “quốc danh” là tên gọi của quốc gia. Ví dụ: Đại Việt, Văn Lang, Âu Lạc...
CH cuối bài
Câu 1 trang 123 SGK Ngữ văn 8 tập 1
Em hiểu nhan đề văn bản Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ? như thế nào? Hãy xác định luận đề và các luận điểm của bài viết.
Lời giải:
Nhan đề văn bản Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ? có nghãi là tác giả đang muốn đặt ra câu hỏi với người đọc về việc Việt Nam ta là một quốc gia giàu mạnh hay yếu kém, phát triển hay không phát triển.
- Luận đề: Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ?
- Luận điểm:
+ Luận điểm 1: Sự phấn đấu để tồn tại và phát triển của dân tộc Việt Nam đã làm nên niềm tự hào dân tộc.
+ Luận điểm 2: Dân tộc ta đã chứng minh cho thế giới thấy sức mạnh của mình thông qua các cuộc chiến bảo vệ đất nước.
+ Luận điểm 3: Nguyên nhân dẫn đến nguy cơ thụt lùi của đất nước.
+ Luận điểm 4: Tâm thế lớn thì dám làm cái lớn và sẽ làm cho nước ta lớn, như cha ông ta đã tư duy và hành xử.
Câu 2 trang 123 SGK Ngữ văn 8 tập 1
Phần (1) và 2 của bài viết nhắc lại lịch sử nhằm mục đích gì? Đâu là điều đã tạo nên sức mạnh dân tộc trong những giai đoạn lịch sử quan trọng?
Lời giải:
- Phần (1) và 2 của bài viết nhắc lại lịch sử nhằm mục đích chứng minh dân tộc ta anh hùng, một đất nước giàu truyền thống, văn hóa, người Việt Nam đi đâu cũng có quyền tự hào về lịch sử hào hùng của dân tộc.
- Điều đã tạo nên sức mạnh của một dân tộc trong những giai đoạn lịch sử quan trọng là niềm tự hào, tự tôn dân tộc và tinh thần yêu nước của nhân dân ta.
Câu 3 trang 123 SGK Ngữ văn 8 tập 1
Theo tác giả bài nghị luận, những nguyên nhân nào dẫn tới sự tụt hậu của đất nước trong thời kì mới? Dẫn ra ý kiến chủ quan của người viết và các lí lẽ, bằng chứng khách quan (có thể kiểm chứng được) trong văn bản.
Lời giải:
Theo tác giả bài nghị luận, những nguyên nhân dẫn tới sự tụt hậu của đất nước trong thời kì mới là:
- Chiến tranh tàn phá của cải vật chất, để lại những tổn thất nặng nề.
- Nếp nghĩ và hành xử của con người.
Ý kiến chủ quan của người viết và các lí lẽ, bằng chứng khách quan (có thể kiểm chứng được) trong văn bản:
- Ý kiến chủ quan:
“Cách hành xử và tâm thế của chúng ta dường như luôn mặc cảm Việt Nam giờ đây là nước nhỏ. Không ít những phát biểu của các quan chức luôn khiến ta nghĩ rằng Tổ quốc của mình giống như những địa phương mong được xếp vào diện nghèo hay vùng sâu, vùng xa của thế giới để được hưởng những ưu tiên, trợ giúp, mà không thấy nỗi hèn nhục của một nước nghèo và tụt hậu.”
- Lí lẽ:
+ Bây giờ, nếu mỗi ngày, cùng ... chúng ta mới chiến thắng nghèo hèn để vươn lên cho xứng đáng với dân tộc của mình,...
+ .... nếu chỉ bỏ mình bỏ mình trong những ước muốn chật hẹp thì mục tiêu thoát khỏi nguy cơ tụt hậu là vô vọng. Còn như.... hành xử."
- Bằng chứng khách quan:
+ Lời nhắc nhở của Đại tướng Võ Nguyên Giáp
+ Hai doanh nghiệp quyết định đặt tên cho những công trình và thương hiệu của mình bằng những quốc danh thời xa xưa...
Câu 4 trang 123 SGK Ngữ văn 8 tập 1
Vấn đề tác giả đặt ra trong bài viết có ý nghĩa như thế nào đối với thế hệ trẻ hiện nay? Theo em, làm thế nào để có thể thoát khỏi tâm lí và cách hành xử tự ti của “một nước nhỏ”?
Lời giải:
- Vấn đề trong văn bản đãcho thấy một thực trạng đáng buồn của giới trẻ hiện nay.
- Theo em, để có thể thoát khỏi tâm lí và cách hành xử tự ti của “một nước nhỏ” chúng ta cần có lòng tự tôn dân tộc và tự hào về những truyền thống quý báu của đất nước mình.
Câu 5 trang 123 SGK Ngữ văn 8 tập 1
Hãy viết một đoạn văn (khoảng 8 - 10 dòng) trình bày quan điểm của em về vấn đề “Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ?”.
Lời giải:
Đất nước ta tuy về diện tích thì có thể là một đất nước nhỏ nhưng lịch sử, những truyền thống quý báu, và những chặng đường phát triển của đất nước không hề nhỏ. Không chỉ vậy tinh thần và lòng yêu nước của ta cũng chưa bao giờ nhỏ và chúng ta đang trên đà phát triển về mọi mặt tuy còn nhiều khó khăn nhưng nó là một nỗ lực vô cùng lớn. Tuy chưa thể so sánh với các quốc gia hiện đại trên thế giới nhưng chúng ta nên tự hào về những gì mà Việt Nam đang có... Chúng ta nên có cho mình lòng tự tôn, tự hào dân tộc và nỗ lực xây dựng đất nước phát triển hơn trong tương lai. Với cương vị là một người học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường, để biến nước Việt Nam ta trở nên to hơn, em sẽ cố găng hết sức học tập thật tốt, đóng góp công sức của mình để xây dựng đất nước.
