Soạn văn 7 bài Ngàn sao làm việc ngắn nhất

Hướng dẫn Soạn văn 7 bài Ngàn sao làm việc ngắn nhất. Trả lời toàn bộ câu hỏi trong SGK Ngữ văn 7 kết nối tri thức chi tiết, đầy đủ bám sát chương trình học.

I. Tác giả – tác phẩm

1.Tác giả

- Võ Quảng (1920 - 2007) quê ở Quảng Nam.

- Ông gần như dành cả cuộc đời mình cho hoạt động văn học nghệ thuật, đặc biệt là cho văn học thiếu nhi. Ông sáng tác thơ, văn, kịch bản phim hoạt hình, viết lý luận về văn học thiếu nhi.

- Thơ viết cho thiếu nhi của Võ Quảng giản dị, trong sáng; gợi nhiều liên tưởng bất ngờ, độc đáo. Ngôn ngữ, hình ảnh, giọng điệu hồn nhiên, ngộ nghĩnh, tươi vui.

- Một số sáng tác nổi bật: Năng sớm (1965), Anh đom đóm (1970), Quê nội (1974),…

2.Tác phẩm

a. Thể loại:

- Ngàn sao làm việc thuộc thể thơ năm chữ

b. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:

- Bài thơ Ngàn sao làm việc được trích trong Tuyển tập Võ Quảng, tập II, xuất bản năm 1998.

c. Phương thức biểu đạt:

- Bài thơ Ngàn sao làm việc có phương thức biểu đạt là biểu cảm

d. Bố cục bài Ngàn sao làm việc

Ngàn sao làm việc gồm 2 phần:

+ Phần 1: Hai khổ thơ đầu: Khung cảnh làng quê lúc trời chuyển tối

+ Phần 2: Bốn khổ thơ cuối: Bầu trời đêm ngàn sao

e. Giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật

• Giá trị nội dung:

- Ngàn sao làm việc vẽ nên bầu trời đẹp lộng lẫy về đêm là do sông Ngân Hà biết cháy giữa trời lồng lộng, sao thần nông biết tỏa rộng chiếc vó lọng vàng, sao hôm như một ngọn đuốc soi cá, nhóm đại hùng tinh biết buông gầu tát nước. Ngàn sao cùng làm việc, cùng chung sức đã làm nên vẻ đẹp huyền diệu của trời đêm. Lao động và biết đoàn kết, yêu thương đã làm cho vạn vật trở nên đẹp đẽ, đáng yêu.

• Giá trị nghệ thuật:

- Thơ 5 chữ

- Sử dụng nhiều biện pháp tu từ so sánh, liệt kê, nhân hóa,…

- Ngôn ngữ thơ gần gũi, sinh động

II. Trả lời câu hỏi sách giáo khoa

Sau khi đọc

Câu 1 (trang 27, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 1):

Cảnh vật ở hai khổ thơ đầu được miêu tả trong khoảng thời gian, không gian nào?

Lời giải

Cảnh vật ở hai khổ thơ đầu được miêu tả trong:

- Thời gian: buổi chiều thanh bình và yên tĩnh: “bóng chiều tỏa ra nhanh…bỗng chốc trở tối mò”

- Không gian: đồng quê xanh thẫm nơi có những bụi rậm

Câu 2 (trang 27, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 1):

Nhân vật “tôi” trong bài thơ là ai? Nêu cảm nhận của em về tâm trạng của nhân vật “tôi” trong hai khổ thơ đầu.

Lời giải

Theo em, nhân vật “tôi” trong bài thơ chính là một cậu bé. Hai khổ thơ đầu trong bài thơ là chiếc hộp gỗ nhỏ cất giấu nỗi lòng thổn thức, tâm trạng vui tươi, hạnh phúc của cậu bé chăn trâu trước cảnh tượng thiên nhiên đang dần bị bao phủ bởi gam màu tối của sắc trời, thể hiện qua các từ ngữ như: "bỗng chốc", "tối mò", "giữa ngàn sao". Thời gian trôi đi không chờ đợi bất kì ai, nhân vật tôi dường như đã nhận ra sự thay đổi đó của thời gian cậu như sự tỉnh "bỗng chốc", tuy nhiên điều này lại không làm cho cậu bé trở nên hối hả, vội vã trở về nhà mà chông rất thư thái, thong dong nhẹ nhàng ngắm nhìn mọi vẻ đep xung quanh "bước giữa ngàn sao". Bức tranh của cậu và chú trâu như hòa vào với khung cảnh lãng mạng, sinh động của bầu trời ngàn sao, khiến người đọc tưởng tượng phải sững sờ, ngạc nhiên đến siêu lòng. Qua đó nhà thơ Võ Quảng đã mượn góc nhìn của cậu bé chăn trâu để thể hiện cái nhìn bao quát của bản thân, tận hưởng vẻ đẹp của tự nhiên này.

Câu 3 (trang 27, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Nêu ấn tượng chung về khung cảnh bầu trời đêm hiện lên qua trí tưởng tượng của nhân vật “tôi”

Lời giải

Qua bức tranh cảnh bầu trời đêm được khắc họa bởi trí tưởng của cậu bé chăn trâu đồng thời là của tác giả, bầu trời hiện lên với dáng vẻ rộng lớn, mênh mông nhuộm một màu không khí vui tươi, hớn hở, nhộn nhịp. Hàng ngàn vì sao đoàn kết tỏa sáng lung linh trên bầu trời tựa như giải ngân hà bao la, với vẻ đẹp huyền ảo, thơ mộng không đâu sánh bằng.

Câu 4 (trang 27, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Đọc bốn khổ thơ cuối và thực hiện các yêu cầu sau:

a. Chỉ ra những hình ảnh so sánh được nhà thơ sử dụng để miêu tả dải Ngân Hà và các chòm sao Đại Hùng, Thần Nông; sao Hôm

b. Tìm nét chung ở những hình ảnh so sánh trên

c. Chọn phân tích một vài chi tiết gợi tả đặc sắc

Lời giải

a. Những hình ảnh so sánh là:

- Dải Ngân Hà: như một dòng sông

- Các chòm sao Thần Nông: như chiếc vó bằng vàng

- Sao dọc ngang: như tôm cua bơi lội

- Sao Hôm: như đèn đuốc soi cá

b.

- Nét chung ở những hình ảnh so sánh trên là đều được so sánh với những vật dụng lao động của người nông dân (chiếc vó, chiếc nơm, đuốc đèn soi cá, chiếc gàu...).

-> Vì vậy, hình ảnh bầu trời đêm gợi liên tưởng đến khung cảnh lao động của người nông dân: rất quen thuộc, gần gũi, sống động, nhộn nhịp, tươi vui. Lối so sánh độc đáo không chỉ khiến cảnh vật hiện lên rất sinh động mà còn thể hiện được vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật "tôi": rộng mở, giao hòa với thiên nhiên, với vũ trụ.

c.

Hình ảnh "Sông Ngân Hà nao nao/Chảy giữa trời lồng lộng/Sao Thần Nông tỏa rộng/ Một chiếc vó bằng vàng/ Đón những sao dọc ngang/ Như tôm cua bơi lội" đã góp phần sáng tạo nên sực đặc sắc, lung linh, huyền ảo cho bầu trời đêm. Đáng nhẽ bầu trời sẽ trở nên nhạt nhẽo, vô vị, tĩnh lặng như dáng vẻ thông thường, nhưng lần này với sự góp mặt của những ngôi sao, đã làm cho bầu trời như bừng sáng, chiếu sáng cả một phương trời. Đó cũng là lợi nhắc nhở cho mỗi chúng ta khi lao động và biết đoàn kết, yêu thương sẽ làm cho vạn vật trở nên đẹp đẽ, đáng yêu hơn, trong cuộc sống, học tập, công việc cũng như vậy, đoàn kết sẽ làm cho mọi điều tốt đẹp hơn.