Soạn văn 7 bài Hội thi thổi cơm ngắn nhất

Hướng dẫn Soạn văn 7 bài Hội thi thổi cơm ngắn nhất. Trả lời toàn bộ câu hỏi trong SGK Ngữ văn 7 cánh diều chi tiết, đầy đủ bám sát chương trình học.

I. Tác giả – tác phẩm

1.Tác phẩm

a. Thể loại: Văn bản thông tin

b. Xuất xứ: theo dulichvietnam.org.vn

c. Phương thức biểu đạt: Thuyết minh

d. Bố cục:

Chia văn bản làm 4 đoạn:

- Đoạn 1: Từ đầu đến “được dùng để cúng thần”: Thi nấu cơm ở hội Thị Cấm (Từ Liêm – Hà Nội)

- Đoạn 2: Tiếp theo đến “là người thắng cuộc”: Thi nấu cơm ở hội làng Chuông (Hà Nội)

- Đoạn 3: Tiếp theo đến “ngon là người thắng cuộc”: Thi nấu cơm ở hội Từ Trọng (Hoằng Hóa, Thanh Hóa)

- Đoạn 4: Còn lại: Thi nấu cơm ở hội Hành Thiện (Nam Định).

d. Giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật

• Giá trị nội dung

- Văn bản đã trình bày những nét đặc trưng riêng biệt của hội thi nấu cơm trên từng vùng miền

- Thể hiện sự tự hào về phong tục văn hóa truyền thống đa dạng của đất nước Việt Nam

• Giá trị nghệ thuật:

- Bố cục văn bản mạch lạc, rõ ràng, dễ hiểu.

- Nội dung cô đọng, ngắn gọn.

- Ngôn từ trong sáng,phong phua, giản dị.

II. Trả lời câu hỏi sách giáo khoa

1. Đọc hiểu

Câu 1 (trang 106, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Tại sao đoạn mở đầu được in đậm? Nội dung chính của đoạn này là gì?

Lời giải

Đoạn mở đầu được in đậm "Trong dịp lễ hội, một số làng ở miền Bắc và miền Trung Việt Nam có tổ chức thổi cơm thi... nấu cơm trông trẻ, vừa đi vừa nấu cơm,..." vì đó là phần mở đầu khái quát nội dung của văn bản và nội dung chính của đoạn này giúp cho người đọc biết được cuộc thi thổi cơm ở từng nơi khác biệt như thế nào

Câu 2 (trang 106, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Bức ảnh minh họa cho nội dung gì?

Lời giải

Bức ảnh minh họa cho hội thi nấu cơm ở hội Thị Cẩm (Từ Liêm - Hà Nội)

Câu 3 (trang 106, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Chú ý các tiêu đề nhỏ được in đậm

Lời giải

Các tiêu đề nhỏ được im đậm nhằm giúp cho người đọc nắm bắt được thông tin diễn ra thi nấu cơm ở những nơi khác nhau

Câu 4 (trang 107, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Chú ý quy định trong mỗi bước của cuộc thi

Lời giải

- Quy định trong cuộc thi được chia ra làm 3 bước:

+ Bước 1: Thi làm gạo. sau hồi trống lệnh, các đội đỏ thóc vào xay, giã, giần, sàng. Đội nào có được gạo trắng trước nhất là thắng cuộc

+ Bước 2: tạo lửa và lấy nước: tạo lửa từ hai thanh nứa già cọ vào nhau (khó nhất là khâu này), áp bùi nhùi rơm khô vào cho bén lửa. Người lấy nước cách đó khoảng 1 ki-lô-mét, nước chứa sẵn trong bốn cái be bằng đồng, đợi người đến lấy mang về. Đội nào tạo được lửa và lấy được nước về đích trước thì đội đó thắng cuộc.

+ Bước 3: nấu cơm: đội nào thổi được cơm chín dẻo, ngon và xong trước thì thắng cuộc. Cơm của đội đó sẽ được chọn để cúng thần.

Câu 5 (trang 107, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Chú ý điểm giống nhau và khác nhau của hội thi ở làng Chuông với các nơi khác.

Lời giải

* Giống nhau

- Người tham gia đều phải thực hiện các thử thách

- Người thắng cuộc là người nấu được cơm nhanh nhất và ngon nhất

*Khác nhau

Câu 6 (trang 107, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Địa điểm hội thi ở Từ Trọng có gì đặc biệt?

Lời giải

Địa điểm hội thi ở Từ Trọng đặc biệt ở chỗ người dự thi ngồi trên thuyền thúng tại một đầm rộng, lộng gió. Mỗi người một thuyền, kiềng, rơm ẩm, bã mía tươi và trang bị khác giống nhau

Câu 7 (trang 108, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Người dự thi và cách thi ở Hành Thiện có gì đặc biệt?

Lời giải

Người dự thi và cách thi ở Hành Thiện đặc biệt ở chỗ:

- Người dự thi là nam giới và không có nữ tham gia

- Cách thi: Mỗi nhóm hai người, xếp thành hàng ngang. Một người buộc cành tre dẻo, dai vào lưng, ngọn tre cao hơn đầu. Trên ngọn tre đeo sẵn một niêu cơm, người kia có nhiệm vụ đun nấu. Cả hai người vừa nấu vừa bước quanh sân đình. Hết tuần hương, ai có niêu cơm chín đều, dẻo ngon thì thắng cuộc

2. Câu hỏi cuối bài

Câu 1 (trang 108, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Chỉ ra bố cục của văn bản Hội thi thổi cơm. Mỗi phần của văn bản cung cấp cho người đọc thông tin gì? Theo em, thông tin nào là quan trọng nhất? Vì sao?

Lời giải

- Bố cục của văn bản gồm: 5 phần

+ Phần 1 (từ đầu đến “vừa đi vừa nấu cơm”): giới thiệu về hội thi thổi cơm

+ Phần 2 (tiếp dến “dùng để cúng thần”): Thi nấu cơm ở hội Thị Cấm (Từ Liêm - Hà Nội)

+ Phần 3 (tiếp đến “Ai thổi được nồi cơm thơm dẻo, ngon, xong trước là người thắng cuộc”): Thi nấu cơm ở hội làng Chuông (Hà Nội)

+ Phần 4 (tiếp đến “Kết thúc cuộc thi, ai có nồi cơm hoặc chõ xôi chín dẻo, ngon là người thắng cuộc”): Thi nấu cơm ở hộ Từ Trọng (Hoằng Hóa - Thanh Hóa)

+ Phần 5 (phần còn lại): Thi nấu cơm ở hội Hành Thiện (Nam Định)

- Theo em, thông tin quan trọng nhất là những quy tắc, luật lệ của mỗi hội thi thổi cơm bởi vì đó là những quy định tạo nên vẻ đẹp khác biệt của một cuộc thi

Câu 2 (trang 108, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Các thông tin trong văn bản được sắp xếp theo trật tự nào? (Gợi ý: trật tự thời gian, quan hệ nguyên nhân - kết quả, mức độ quan trọng hoặc các đối tượng được phân loại). Cách sắp xếp thông tin đó tạo ra hiệu quả như thế nào?

Lời giải

- Các thông tin trong văn bản được sắp xếp theo trật tự thời gian từ khi chuẩn bị cho đến khi cuộc thi bắt đầu tới lúc kết thúc.

- Cách sắp xếp như vậy giúp cho người đọc dễ dàng hình dung về cách thức, luật lệ, quy định cũng như sự khác nhau của hội thi thổi cơm ở nhiều vùng miền

Câu 3 (trang 108, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Chỉ ra những điểm giống và khác nhau trong hội thi thổi cơm của các địa phương được nói tới trong văn bản.

Lời giải

*Giống nhau:

- Người tham gia đều phải thực hiện các thử thách

- Nấu cơm trong điều kiện khó khăn, gian nan nhất

- Đội nào thổi cơm chín dẻo, ngon, xong trước thì thắng cuộc

*Khác nhau

Câu 4 (trang 108, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Mục đích của văn bản Hội thi thổi cơm là gì? Phân tích một số nội dung cụ thể trong văn bản để thấy người viết đã đạt được mục đích đó.

Lời giải 

Mục đích của văn bản Hội thi thổi cơm là để giới thiệu về cuộc thi thổi cơm ở các địa phương

Trong văn bản, người viết đã giới thiệu về địa điểm, luật, thể lệ và cách thức tổ chứ hội thi thổi cơm ở nhiều địa điểm khác nhau giúp người đọc có cái nhìn hình dung từ khái quát tới chi tiết và nắm bắt được sự khác biệt, đa dạng, phong phú mà hội thi đem lại

Câu 5 (trang 108, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Văn bản trên giúp em hiểu thêm điều gì về hội thi thổi cơm? Hãy chỉ ra luật thi và cách thi thổi cơm của một địa phương được nêu trong văn bản mà em thấy thú vị.

Lời giải

- Văn bản trên giúp em hiểu về thể lệ và cách thức chơi ở hội thi.

- Thi nấu cơm ở hội làng Chuông (Hà Nội) khiến em thấy thú vị nhất, bởi cuộc thi được chia đều dành cho nam và nữ.

+ Cuộc thi của nữ:

- Luật thi: Người dự thi thực hiện trong vòng tròn đường kính 1,5 mét. Vừa thôi cơm vừa phải giữ một đứa trẻ chừng 7-8 tháng tuổi (không phải là con đẻ của người dự thi) và canh chừng một con cóc, không để nó nhảy ra khỏi vòng tròn

- Cách thi: Người chơi phải dùng lửa lấy từ bùi nhùi rơm, nhóm củi, đặt bếp, trông để đứa trẻ không khóc và canh chừng con cóc. Thời gian là cháy hết một nén hương. Cơm chín trước, dẻo ngon hơn là người thắng cuộc.

+ Cuộc thi của nam:

- Luật thi: Bếp đặt sẵn bên bờ một cái ao hay bờ đầm. Mỗi người dự thi một bếp.

- Cách thi: Sau hồi trống lệnh, các chàng trai bước xuống một cái thuyền nan, bơi bằng tay sang bờ bên kia, áp thuyền vào bờ và thực hiện hết thảy các việc trên thuyền bồng bềnh. Tay ướt vẫn phải đánh lửa, thổi cơm và giữ thuyền ổn định. Ai thổi được cơm dẻo, ngon, xong trước là người thắng cuộc.

Câu 6 (trang 108, SGK Ngữ văn 7, tập 1)

Văn bản Hội thi thổi cơm chỉ có một ảnh minh họa. Nếu vẽ minh họa thêm cho bài viết, em sẽ chọn nội dung nào? Vì sao em lại chọn nội dung đó để vẽ?

Lời giải

- Nếu vẽ minh họa thêm cho bài viết em sẽ chọn nội dung cuộc thi của hội thi cơm ở làng Chuông (Hà Nội) vì cuộc thi tổ chức cho cả nam và nữ. Nữ thể hiện được sự tháo vát, khéo léo của bản thân khi có thể vừa giữ trẻ, con cóc trong bán kính 1,5 mét vừa nừa phải hoàn thành việc nấu cơm. Nam thể hiện được sự mạnh mẽ của người đàn ông nhưng cũng không kém phần khéo léo, cẩn trọng trong việc đun bếp, nấu cơm.