Soạn văn 7 bài Đẽo cày giữa đường, Ếch ngồi đáy giếng, Con mối và con kiến ngắn nhất
Hướng dẫn Soạn văn 7 bài Đẽo cày giữa đường, Ếch ngồi đáy giếng, Con mối và con kiến ngắn nhất. Trả lời toàn bộ câu hỏi trong SGK Ngữ văn 7 kết nối tri thức, đầy đủ, ngắn gọn và chi tiết.
Soạn bài Đẽo cày giữa đường, Ếch ngồi đáy giếng, Con mối và con kiến - Kết nối tri thức
1. Trước khi đọc
Câu 1 (trang 6, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Kể một câu chuyện em được đọc (nghe) hoặc một sự việc em chứng kiến (tham gia) đã để lại cho em bài học sâu sắc. Bài học em rút ra được từ câu chuyện hoặc sự việc đó là gì?
Lời giải
Đó là một lần em đã hiểu lầm bạn. Sự việc lần đó em chưa tìm hiểu kĩ đã vội vàng đổ lỗi cho bạn làm cho bạn rất buồn. Sau đó, cô giáo đã tìm ra sự thật và minh oan cho bạn. Em đã rất ân hận với hành động của mình và tự hứa với long sẽ luôn tìm hiểu kĩ mọi việc trước khi đưa ra kết luận.
Câu 2 (trang 6, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Hãy chia sẻ cách hiểu của em về câu nói: “ Anh ta chỉ nhận ra mình chỉ là ếch ngồi đáy giếng mà thôi”.
Lời giải
Câu nói: "Anh ta nhận ra mình chỉ là ếch ngồi đáy giếng mà thôi" là câu nói có nội dung chỉ một đối tượng vốn tưởng mình là người hiểu biết, thông minh nhưng người đó đã tự nhận thức được bản thân vẫn còn những hạn chế, hiểu biết và suy nghĩ còn hạn hẹp.
2. Đọc văn bản
Văn bản 1: Đẽo cày giữa đường
Câu 1 (trang 6, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Theo dõi: Số tiền người thợ mộc bỏ ra mua gỗ.
Lời giải
- Người thợ mộc đã bỏ ra ba trăm quan tiền để mua gỗ
Câu 2 (trang 6, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Theo dõi: Hành động của người thợ mộc mỗi khi nhận được lời khuyên của người qua đường.
Lời giải
- Mỗi khi có người qua đường khuyên thì anh thợ mộc đều cho là đúng và lại làm theo.
Câu 3 (trang 7, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Suy luận: Vì sao người thợ mộc không bán được cày?
Lời giải
- Người thợ không bán được cày vì anh ta đẽo những chiếc cày không phù hợp với nhu cầu sử dụng của mọi người.
Văn bản 2: Ếch ngồi đáy giếng
Câu 1 (trang 7, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Theo dõi: Sự khác nhau về môi trường sống của ếch và rùa.
Lời giải
- Con rùa sống trong biển lớn, con ếch chỉ sống trong một cái giếng nhỏ.
Câu 2 (trang 7, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Theo dõi: Những điều khiến ếch cảm thấy sung sướng.
Lời giải
- Tôi có thể ra khỏi giếng, nhảy lên miệng giếng, rồi lại vô giếng, ngồi nghỉ trong những kẽ gạch của thành giếng…. một mình chiếm chỗ nước tụ, tự do bơi lội trong một cái giếng sụp.
Câu 3 (trang 8, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Theo dõi: Biểu hiện của ếch khi được nghe về biển.
Lời giải
- Ngạc nhiên, thu mình lại, hoảng hốt, bối rối.
Văn bản 3: Con mối và con kiến
Câu 1 (trang 8, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Theo dõi: Mối có thái độ như thế nào khi thấy kiến làm việc vất vả?
Lời giải
- Mối có thái độ khoe khoang rằng mình không cần làm gì vẫn có ăn.
Câu 2 (trang 9, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Theo dõi: Kiến tỏ thái độ ra sao về lối sống của mối?
Lời giải
- Kiến không đồng tình với lối sống không vun thu xứ sở, cứ đục vào chỗ ở mà xơi của mối, đến khi nơi đó rỗng thì sẽ bị sụp đổ, chỉ có kiên trì, cố gắng làm việc mới có ăn.
Câu 3 (trang 9, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Theo dõi: Lối sống của mối gây ra hậu quả nghiêm trọng như thế nào?
Lời giải
- Khi mối đục ruỗng hết, mọi thứ sẽ đổ xuống thì mối cũng sẽ chết vì bị đè.
3. Sau khi đọc
Câu 1 (trang 10, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Người thợ mộc trong truyện Đẽo cày giữa đường đã xử sự thế nào trước mỗi lời khuyên, khiến công sức và của cải "đi đời nhà ma"?
Lời giải
- Người thợ mộc trong truyện Đẽo cày giữa đường đã không có chính kiến, luôn nghe theo lời khuyên của bất cứ ai đi ngang qua góp ý, khiến công sức và của cải "đi đời nhà ma".
Câu 2 (trang 10, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Nếu là người thợ mộc trong câu chuyện này, em sẽ làm gì trước những lời khuyên như vậy?
Lời giải
- Nếu là người thợ mộc trong câu chuyện này, đầu tiên em sẽ cảm ơn những người đã giúp đỡ cho lời khuyên như vậy. Sau đó tự mình suy xét về loại cày mà mọi người hay sử dụng và loại cày nào sẽ dễ dàng để bán hơn, thay vì chỉ nghe theo mỗi lời người khác nói.
Câu 3 (trang 10, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Những điều gì làm cho con ếch trong truyện Ếch ngồi đáy giếng cảm thấy sung sướng?
Lời giải
- Những điều làm cho con ếch trong truyện Ếch ngồi đáy giếng cảm thấy sung sướng:
+ Có thể ra khỏi giếng, nhảy lên miệng giếng, rồi lại vô giếng, ngồi nghỉ trong những kẽ gạch của thành giếng;
+ Bơi trong nước thì nước đỡ nách và cằm của ếch, nhảy xuống bùn thì bùn lấp chân ếch tới mắt cá;
+ Những con lăng quăng, cua, nòng nọc không con nào sung sướng bằng ếch.
+ Một mình ếch chiếm một chỗ nước tụ, tự do bơi lội trong một cái giếng sụp.
Câu 4 (trang 10, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Hãy chỉ ra những điểm khác biệt về môi trường sống của ếch và rùa. Sự khác biệt đó ảnh hưởng đến nhận thức và cảm xúc của hai con vật như thế nào?
Lời giải
- Những điểm khác biệt về môi trường sống của ếch và rùa:
+ Ếch sống trong một cái giếng nhỏ.
+ Rùa sống ở biển đông mênh mông, ngàn dặm, sâu thẳm, ngàn nhẫn.
- Sự khác biệt đó ảnh hưởng đến nhận thức và cảm xúc của hai con vật:
+ Ếch cho môi trường sống của mình đã là tốt nhất, đã đứng đầu, không thể hơn được nữa mà không biết thế giới ngoài kia rộng lớn bao la.
+ Rùa biết được môi trường sống của ếch nhỏ bé, tù túng, không phù hợp với mình.
+ Khi nghe rùa nói, ếch ngạc nhiên, thu mình lại, hoảng hốt, bối rối.
Câu 5 (trang 10, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Vì sao con ếch "ngạc nhiên, thu mình lại, hoảng hốt, bối rối"?
Lời giải
- Con ếch "ngạc nhiên, thu mình lại, hoảng hốt, bối rối" vì nó được rùa nói cho biết về biển đông rộng lớn, thấy rùa hiểu biết, còn mình thì sống trong môi trường chật hẹp, không hiểu biết nhiều bằng rùa.
Câu 6 (trang 10, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Trong truyện Con mối và con kiến, quan niệm sống của mối và kiến bộc lộ như thế nào qua các lời thoại của chúng?
Lời giải
- Trong truyện Con mối và con kiến, quan niệm sống của mối và kiến bộc lộ qua các lời thoại của chúng:
+ Mối: hưởng thụ, không cần làm cũng có ăn, đi đục khoét những thứ sẵn có.
+ Kiến: có làm thì mới có ăn, nếu chỉ đục khoét thì rồi cũng hết của cải mà chết.
Câu 7 (trang 10, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Theo em, thiện cảm của người kể chuyện được dành cho mối hay kiến? Vì sao em khẳng định như vậy?
Lời giải
- Theo em, thiện cảm của người kể chuyện được dành cho kiến. Có thể khẳng định như vậy dựa vào việc tác giả để lượt lời của kiến ở phía sau, nhằm in đậm vào trí nhớ của người đọc, đồng thời dựa vào lời nói của mối và kiến:
+ Mối: xưng hô trịch thượng "chúng ta"
+ Kiến: xưng hô chừng mực "các anh"
Câu 8 (trang 10, SGK Ngữ văn lớp 7, Tập 2)
Nêu những điểm giống nhau về nội dung của ba truyện ngụ ngôn: Đẽo cày giữa đường, Ếch ngồi đáy giếng, Con mối và con kiến.
Lời giải
- Những điểm giống nhau về nội dung của ba truyện ngụ ngôn: Đẽo cày giữa đường, Ếch ngồi đáy giếng, Con mối và con kiến: Đều nhằm trình bày những bài học đạo lí và kinh nghiệm sống áp dụng được vào trong đời sống xã hội.
4. Viết kết nối với đọc
Viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) có sử dụng thành ngữ đẽo cày giữa đường.
Lời giải
Trong cuộc sống của mỗi người chúng ta luôn cần phải đứng trước những bước ngoặt mang tính quyết định. Không thể chỉ sử dụng mỗi kiến thức của bản thân mà chúng ta cũng cần phải lắng nghe ý kiến của người khác để có cho mình những chọn lựa phù hợp nhất. Tuy nhiên cần tuyệt đối không lựa chọn theo kiểu đẽo cày giữa đường, ai nói gì cũng làm theo mà hỏng việc, ảnh hưởng đến cả tương lai, công việc của chính mình. Chúng ta cần lắng nghe nhưng cần tiếp thu có chọn lọc và đưa ra được ý kiến phù hợp nhất, giúp ích được cho sự nghiệp của bản thân thay vì dập tắt tất cả chỉ vì theo ý kiến bên ngoài.
