Soạn văn 6 bài Tuổi thơ tôi ngắn nhất
Hướng dẫn Soạn văn 6 bài Tuổi thơ tôi ngắn nhất. Trả lời toàn bộ câu hỏi trong SGK Ngữ văn 6 Chân trời sáng tạo chi tiết, đầy đủ bám sát chương trình học.
I. Tác giả - tác phẩm
1. Tác giả
- Nguyễn Nhật Ánh (sinh ngày 7 tháng 5 năm 1955)
- Quê quán: Làng Đo Đo, xã Bình Quế, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam.
- Phong cách nghệ thuật:
+ Thường viết về đề tài tuổi thơ, tuổi mới lớn, bộc bạch những nỗi niềm tâm sự của các bạn trẻ.
+ Lối viết văn của Nguyễn Nhật Anh hồn nhiên, trong sáng. Ngôn ngữ giản dị nhưng giàu cảm xúc.
- Tác phẩm chính:
Bộ truyện: Kính vạn hoa (1995–2010), Chuyện xứ Lang Biang (2004–2006)
Tiểu thuyết: Cô gái đến từ hôm qua (1989) / Hạ đỏ (1991)/ Tôi là Bêtô (2007)/ Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ (2008)/ Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh (2010)/ Lá nằm trong lá (2011)
Truyện ngắn : Cú phạt đền (1985) Chuyện cổ tích dành cho người lớn
Thơ: Thành phố tháng tư (1984) Đầu xuân ra sông giặt áo (1986)
Phim chuyển thể: Kính vạn hoa (2004–2006)/ Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh (2015)
2. Tác phẩm
a. Xuất xứ
- In trong tập Sương khói quê nhà, NXB Trẻ, 2012
b. Thể loại
-Truyện ngắn
c. Người kể chuyện
- Ngôi kể thứ nhất.
d. Phương thức biểu đạt
- Tự sự
e. Bố cục:
Đoạn 1: Từ đầu đến “mường tượng lại cảnh này”: Nhân vật tôi nhớ lại những kỉ niệm ngày thơ ấu.
Đoạn 2: Tiếp đó đến “gáy inh ỏi”: Kỉ niệm về Lợi và chú dế lửa.
Đoạn 3: Còn lại: Câu chuyện đáng buồn
f. Giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật
- Giá trị nội dung
+Trân trọng tình yêu thiên nhiên, sinh vật của các nhân vật trong truyện đối xử với loài vật như đối với con người
+ Những kỉ niệm tuổi thơ hồn nhiên, trong sáng, giản dị sẽ là kí ức đẹp đẽ với mỗi người
- Giá trị nghệ thuật:
+ Ngôn ngữ giản dị, trong sáng phù hợp với các bạn nhỏ
+ Sử dụng ngôi kể thứ nhất, là dòng hồi ức nhớ lại kỉ niệm tuổi thơ của nhân vật tôi giúp bài văn trở nên chân thật, sinh động và gần gũi hơn.
II. Trả lời câu hỏi sách giáo khoa
1. Chuẩn bị đọc
Câu hỏi (trang 12 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Em từng vô ý làm tổn thương người khác hay chưa? Nếu có, sự việc ấy xảy ra như thế nào?
Lời giải
Em đã từng vô tình làm người khác tổn thương
Sau khi nhận thức được hành động sai lầm của mình việc đầu tiên em đã xin lỗi bạn và xoa dịu nó bằng cách tặng bạn một món đồ chơi của em.
2. Trải nghiệm cùng văn bản
Câu 1 (trang 13 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Vì sao Lợi nhất quyết không bán hay đổi chú dế lửa cho bạn?
Lời giải
Câu 2 (trang 14 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Em đoán xem, chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo? Căn cứ vào yếu tố nào để đoán như vậy?
Lời giải
- Em đoán chuyện xảy ra tiếp theo là Lợi bị thầy thu hộp diêm đựng chú dế lại, và Lợi sẽ mất chú dế của mình.
- Dựa vào chi tiết cả lớp đang chăm chú học bài nhưng Bảo tóm quần Lợi để dế kêu lên, gây ầm ĩ mất trật tự trong lớp.
Câu 3 (trang 14 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Thái độ của các bạn đối với Lợi cho thấy họ là người như thế nào?
Lời giải
- Thái độ của các bạn đối với lợi cho thấy họ không phải là những người xấu. Chỉ vì sự ganh tị với Lợi khi có con dế lửa nên bày trò trọc cậu.
- Sau khi thấy Lợi khóc vì con dế đã chết, lòng họ cũng chùng xuống, không thể vui nổi vì đã vô ý làm tổn thương Lợi, thấy có lỗi với Lợi rất nhiều.
3. Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1 (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Ấn tượng chung của em về văn bản là gì?
Lời giải
Ấn tương chung của em về văn bản:
+ Hình tượng nhân vật miêu tả chi tiết
+ Truyện xoay quanh những tình huống thú vị và đặc sấc
+ Sau khi đọc truyện em tự rút ra được nhiều bài học ý nghĩa và sâu sắc
Câu 2 (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Hãy chỉ ra các cụm từ mà người kể chuyện dùng để nói về tính cách của nhân vật Lợi.
Lời giải
Các cụm từ mà người kể chuyện dùng để nói về tính cách của nhận vật Lợi là: trùm sò, thu vén cá nhân, trả công, làm giàu.
Câu 3 (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Khi biết dế lửa chết, Lợi đã phản ứng như thế nào? Vì sao?
Lời giải
Khi biết dế lửa chết, Lợi đã khóc rưng rức vì mất đi con chiến mã thắng mọi đối thủ của mình. Lợi sợ sẽ thua các bạn trong những trò chơi sau và vì Lợi yêu quý chú dế này.
Câu 4 (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Đám tang của dế lửa được Lợi và bạn bè cử hành trang trọng. Những chi tiết nào thể hiện điều đó?
Lời giải
- Đám tang của dế lửa được Lợi và bạn bè cử hành trang trọng. Những chi tiết nào thể hiện điều đó là:
+ Lợi chôn chú dế dưới gốc cây bời lời sau vườn nhà mình, đặt vào hộp các - tông rồi bọc lại bằng tờ báo có in màu, buộc quanh bằng những sợi lá chuối tước mảnh.
+ Đám tang tất cả bạn bè đều có mặt, thậm chí thầy Phu cũng đến rất buồn bã và trang nghiêm.
Câu 5 (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trong truyện Tuổi thơ tôi:
a) Nhân vật nào được nói đến nhiều nhất? Dựa vào đâu để khẳng định như vậy?
b) Dế lửa là nhân vật gây ra sự chia rẽ giữa Lợi và các bạn hay là nhân vật khiến họ xích lại gần nhau hơn? Hãy nêu một số chi tiết để chứng minh.
Lời giải
a. Nhân vật được nói đến nhiều nhất là Lợi. Bởi câu chuyện xoay quanh việc miêu tả về nhân vật này.
b. Dế lửa lúc đầu là nhân vật gây ra sự chia rẽ nhưng sau này là nhân vật khiến họ xích lại gần nhau hơn. Vì lúc đầu các bạn tìm mọi cách để phá chú dế của Lợi, nhưng sau đó họ đã hối lỗi và cùng Lợi cử hành tang lễ nghiêm trang cho chú dế.
Câu 6 (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Theo em, vì sao cái chết của dế lửa lại tạo ra một sự thay đổi lớn trong tình cảm của các bạn và thầy Phu đối với Lợi? Sự thay đổi ấy đã góp phần thể hiện chủ đề của truyện như thế nào?
Lời giải
- Theo em, cái chết của dế lửa tạo ra một sự thay đổi lớn trong tình cảm của các bạn và thầy Phu đối với Lợi. Thầy Phu và các bạn hiểu rằng Lợi là cậu bé nhân hậu, yêu động vật nên đã yêu quý Lợi hơn.
- Sự thay đổi ấy đã góp phần thể hiện chủ đề của truyện một cách chân thực và rõ nét. Từ một câu chuyện ganh tị, ghen ghét nhau của những đứa trẻ thành sự bao dung, cảm thông và thấu hiểu nhau.
=>> Cái chết dù bi thương nhưng đã góp phần giúp cái nhìn và tình cảm cuả mọi người đối với Lợi được tốt đẹp hơn
Câu 7 (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Từ câu chuyện trong Tuổi thơ tôi, em rút ra được bài học gì về cách ứng xử trong cuộc sống?
Lời giải
- Từ câu chuyện trong Tuổi thơ tôi, em rút ra được bài học về tầm quan trọng của ứng xử trong cuộc sống, hơn thế nữa là sự cảm thông thấu hiểu và chia sẻ giữa con người với con người. Vì vậy qua câu chuyện trên đã giúp em hiểu rằng cuộc sống sẽ tốt đẹp hơn khi có các yếu tố trên.
