Soạn văn 6 bài Hồ Chí Minh và tuyên ngôn độc lập ngắn nhất
Hướng dẫn Soạn văn 6 bài Hồ Chí Minh và tuyên ngôn độc lập ngắn nhất. Trả lời toàn bộ câu hỏi trong SGK Ngữ văn 6 Cánh diều chi tiết, đầy đủ bám sát chương trình học.
I. Tác giả - tác phẩm
1. Tác giả
- Tên: Bùi Đình Phong (1950)
- Quê quán: Hà Tĩnh
- Là nhà nghiên cứu hàng đầu về lãnh tụ Hồ Chí Minh với hàng loạt công trình có giá trị cao, đặc biệt là về tư tưởng, đạo đức, tác phong của Người.
2. Tác phẩm
a. Xuất xứ
- Theo baodanang.vn
b. Thể loại
- Văn bản thông tin
c. Phương thức biểu đạt
- Nghị luận
d. Bố cục
- Phần 1: (từ đầu… Hoa Kỳ): Bác đề nghị được có cuốn “Tuyên ngôn Độc lập” Hoa Kỳ
- Phần 2 (tiếp … Tuyên ngôn Độc lập): Các bước Bác hoàn thiện bản “Tuyên ngôn Độc lập”
- Phần 3: Còn lại: Bác đọc bản “Tuyên ngôn Độc lập”
e. Giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật
- Giá trị nội dung:
+ Văn bản thuật lại sự kiện Hồ Chí Minh đọc bản “Tuyên ngôn Độc lập” theo trật tự thời gian. Qua đó, người đọc có thể thấy, “Tuyên ngôn Độc lập” của Hồ Chí Minh đã đóng góp một điểm son ngời sáng trong lịch sử luật pháp quốc tế và vẫn còn nguyên giá trị đến cả hôm nay và mai sau.
- Giá trị nghệ thuật:
+ Tác giả Bùi Đình Phong đã thuật lại sự kiện Hồ Chí Minh đọc bản “Tuyên ngôn Độc lập” theo trật tự thời gian để cung cấp cho người đọc tin tức chính xác, thuyết phục nhất về sự kiện này.
II. Trả lời câu hỏi sách giáo khoa
1. Chuẩn bị
Trả lời câu 1 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Thời điểm và nơi xuất hiện của văn bản. Thời điểm đó có ý nghĩa gì?
Lời giải
- Thời điểm: Thứ bảy 2/9/1945
- Địa điểm: Quảng trường Ba Đình
- Thời điểm đó có ý nghĩa tuyên bố và khẳng định quyền độc lập tự do của dân tộc sau khi Cách mạng tháng Tám thành công.
Trả lời câu 2 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Thông tin chính mà văn bản cung cấp cho người đọc, thông tin ấy được nêu ở phần nào của văn bản?
Lời giải
- Thông tin chính mà văn bản cung cấp cho người đọc: Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập tại Quảng trường Ba Đình.
- Thông tin được nêu ở phần (2) của văn bản.
Trả lời câu 3 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Những mốc thời gian được nhắc đến trong văn bản. Tương ứng với mỗi mốc thời gian đó là sự việc gì?
Lời giải
- Những mốc thời gian, sự kiện được nhắc đến trong văn bản:
| 4/5/1945 | Hồ Chí Minh rời Pác Bó về Tân Trào |
| 22/8/1945 | Bác rời Tân Trào về Hà Nội |
| 25/8/1945 | Bác vào ở nội thành, ở tầng 2 nhà 48 Hàng Ngang |
| Sáng 26/8/1945 | Hồ Chí Minh triệu tập họp Thường vụ Trung ương Đảng, chuẩn bị ra Tuyên ngôn Độc lập |
| 27/8/1945 | Bác tiếp các Bộ trưởng mới tham gia Chính phủ đưa ra đề nghị Chính phủ ra mắt quốc dân, đọc Tuyên ngôn Độc lập mà Người đã chuẩn bị |
| Ngày 28 và 29/8/1945 | Bác đến làm việc tại 12 Ngô Quyền, soạn thảo bản Tuyên ngôn Độc lập |
| 30/8/1945 | Bác mời mọi người tới trao đổi góp ý cho bản Tuyên ngôn độc lập |
| 31/8/1945 | Bổ sung một số điểm vào bản Tuyên ngôn độc lập |
| 14 giờ ngày 2/9/1945 | Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa |
Trả lời câu 4 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Các yếu tố nhan đề, sa pô, đề mục, chữ đậm, số thứ tự dấu đầu dòng, hình ảnh âm thanh trong văn bản. Những yếu tố đó có tác dụng gì?
Lời giải
Những yếu tố đó có tác dụng thuật lại, trình bày lại sự kiện theo trật tự thời gian, theo thứ tự từ trước đến sau, từ mở đầu đến diễn biến và kết thúc, thu hút người đọc vào thông tin đưa ra.
Trả lời câu 5 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Sự kiện được thuật lại. Ý nghĩa của việc thuật lại sự kiện đó đối với người đọc?
Lời giải
Sự kiện được thuật lại | Ý nghĩa của việc thuật lại sự kiện |
| Việc Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. | Giúp người đọc có thể hình dung, nắm bắt được trình tự lịch sử, thuật lại diễn biến từng sự kiện dẫn đến sự kiện lịch sử quan trọng: Bản tuyên ngôn độc lập ngày 2/9/1945 |
Trả lời câu 6 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Đọc trước văn bản Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn độc lập, tìm hiểu về tác giả Bùi Đình Phong.
Lời giải
Tìm hiểu về tác giả Bùi Đình Phong:
- Là nhà nghiên cứu hàng đầu về lãnh tụ Hồ Chí Minh với hàng loạt công trình có giá trị cao, đặc biệt là về tư tưởng, đạo đức, tác phong của Người.
Trả lời câu 7 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Tìm hiểu về sự kiện Chủ tích Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập ngày 2-9-1945 và ghi lại những thông tin cần thiết. Ghi rõ nguồn cung cấp các thông tin ấy.
Lời giải
- Tìm hiểu thêm về sự kiện Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngộc Độc lập ngày 2-9-1945:
"Nội dung Tuyên ngôn độc lập năm 1945, Hồ Chí Minh đã khẳng định quyền cơ bản của con người và quyền của các dân tộc. Đây là văn kiện lịch sử tuyên bố trước quốc dân đồng bào và thế giới về việc chấm dứt chế độ thực dân, phong kiến ở nước ta, đánh dấu kỉ nguyên độc lập, tự do của nước Việt Nam mới."
2. Đọc hiểu
Trả lời câu 1 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Chú ý ngày đăng tải bài viết.
Lời giải
Bài viết đăng tải trước 1 ngày nhân kỉ niệm 73 năm ngày Bác đọc Tuyên ngôn độc lập.
Trả lời câu 2 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Phần in đậm (sa pô của bài báo) có tác dụng gì?
Lời giải
Tác dụng của phần sa pô:
+ Thu hút người đọc, xác định chủ đề của bài viết
+ Tóm tắt nội dung bài viết
+ Vừa thể hiện phong cách của tác giả vừa chứng minh tính thời sự
Trả lời câu 3 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Quan sát hai bức ảnh.
Lời giải
- Ảnh 1: Hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh đang trịnh trọng tuyên bố với hàng triệu người dân Việt Nam về nền độc lập của dân tộc.
- Ảnh 2: Hình ảnh ngày hội lớn diễn ra tại Quảng trường Ba Đình vô cùng trang nghiêm.
Trả lời câu 4 (trang 92 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Phần 1 cung cấp thông tin gì? Tìm hiểu thêm bản Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ.
Lời giải
| Phần 1 cung cấp thông tin | Bác đề nghị được có cuốn Tuyên ngôn Độc lập Hoa Kỳ. |
| Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ tuyên bố | “Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc”. |
Trả lời câu 5 (trang 92 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Những thông tin cụ thể nào cần chú ý trong phần 2?
Lời giải
Những thông tin cụ thể cần chú ý trong phần 2:
- Cuộc họp trung ương Đảng sáng ngày 26-8-1945 và sự chuẩn bị ra Tuyên ngôn Độc lập
- Đưa ra đề nghị vào đầu tháng 9 ra mắt Chính phủ và đọc Tuyên ngôn độc lập.
- Ngày 28,29/8 Bác tự tay đánh máy soạn thảo bản Tuyên Ngôn độc lập.
- Ngày 30,31/8, Bác trao đổi và bổ sung một số điểm vào văn bản.
Trả lời câu 6 (trang 92 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Chú ý các mốc thời gian diễn ra các sự việc trong văn bản.
Lời giải
+ 4/5/1945: Hồ Chí Minh rời Pác Bó về Tân trào
+ 22/8/1945: Bác rời Tân Trào về Hà Nội
+ 25/8/1945: Bác vào ở nội thành, ở tầng 2 nhà 48 Hàng Ngang
+ Sáng 26/8/1945: Hồ Chí Minh triệu tập họp Thường vụ Trung ương Đảng, chuẩn bị ra Tuyên ngôn Độc lập
+ 27/8/1945: Bác tiếp các Bộ trưởng mới tham gia Chính phủ đưa ra đề nghị Chính phủ ra mắt quốc dân, đọc Tuyên ngôn Độc lập mà Người đã chuẩn bị
+ Ngày 28 và 29/8/1945: Bác đến làm việc tại 12 Ngô Quyền, soạn thảo bản Tuyên ngôn Độc lập
+ 30/8/1945: Bác mời mọi người tới trao đổi góp ý cho bản Tuyên ngôn độc lập
+ 31/8/1945: bổ sung một số điểm vào bản Tuyên ngôn độc lập
+ 14 giờ ngày 2/9/1945: chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
3. Câu hỏi cuối bài
Trả lời câu 1 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Văn bản Hồ Chí Minh và "Tuyên ngôn Độc lập" thuật lại sự kiện gì, theo trình tự nào?
Lời giải
- Sự kiện thuật lại của văn bản: sự ra đời của bản Tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta ngày 2/9/1945
- Các sự kiện được thuật lại theo trình tự thời gian.
Trả lời câu 2 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Nêu nội dung chính của từng phần trong văn bản.
Lời giải
Nội dung chính của từng phần:
- Phần 1: Bác yêu cầu giao cho Bác cuốn Tuyên ngôn độc lập của Mĩ
- Phần 2: Bản Tuyên ngôn độc lập đang trong quá trình chuẩn bị, hoàn thiện.
- Phần 3: 2/9/1945 Bác đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.
Trả lời câu 3 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Kẻ bảng sau vào vở và ghi lại mỗi thông tin cụ thể trong phần 2 của văn bản (tương ứng với từng mốc thời gian) bằng một câu:
Mốc thời gian | Thông tin cụ thể |
| 22-8-1945 | Bác rời Tân Trào về Hà Nội |
Lời giải
Mốc thời gian | Thông tin cụ thể |
| 4/5/1945 | Hồ Chí Minh rời Pác Bó về Tân trào |
| 22-8-1945 | Bác rời Tân Trào về Hà Nội |
| 25/8/1945 | Bác vào ở nội thành, ở tầng 2 nhà 48 Hàng Ngang |
| Sáng 26/8/1945 | Hồ Chí Minh triệu tập họp Thường vụ Trung ương Đảng, chuẩn bị ra Tuyên ngôn Độc lập |
| 27/8/1945 | Bác tiếp các Bộ trưởng mới tham gia Chính phủ đưa ra đề nghị Chính phủ ra mắt quốc dân, đọc Tuyên ngôn Độc lập mà Người đã chuẩn bị |
| Ngày 28 và 29/8/1945 | Bác đến làm việc tại 12 Ngô Quyền, soạn thảo bản Tuyên ngôn Độc lập |
| 30/8/1945 | Bác mời mọi người tới trao đổi góp ý cho bản Tuyên ngôn độc lập |
| 31/8/1945 | Bổ sung một số điểm vào bản Tuyên ngôn độc lập |
| 14 giờ ngày 2/9/1945 | Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa |
Trả lời câu 4 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Các bức ảnh được đưa vào văn bản nhằm mục đích gì?
Lời giải
Các bức ảnh được đưa vào văn bản nhằm minh họa và thu hút người đọc. Đồng thời cho độc giả phần nào hiểu được những sự việc qua hình ảnh hóa của lúc bấy giờ.
Trả lời câu 5 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Em thấy thông tin nào trong văn bản cần chú ý nhất? Vì sao?
Lời giải
Em thấy thông tin về thời gian trong văn bản là cần phải chú ý nhất.
Văn bản nói đên sự ra đời của bản TUyên ngôn độc lập thế nên cần có yếu tố thời gian và sự kiện chính xác để đưa vào dấu mốc lịch sử.
Trả lời câu 6 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Tờ lịch sau đây nhắc đến sự kiện lịch sử nào và cho em biết những thông tin gì về sự kiện ấy? Cách trình bày thông tin về sự kiện lịch sử ở tờ lịch này có khác gì với văn bản Hồ Chí Minh và "Tuyên ngôn Độc lập".
Lời giải
- Tờ lịch này nhắc tới sự kiện ngày quốc khánh nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam 1945
- Cách trình bày của tờ lịch khác ở chỗ: Tờ lịch chỉ có thời gian, nội dung tóm tắt của ngày quốc khánh này trong khi văn bản Hồ Chí Minh và "Tuyên ngôn Độc lập" nêu rõ trình tự các sự việc quá trình, diễn biến lịch sử để bản Tuyên ngôn độc lập ra đời.
