Soạn văn 11 bài Vào chùa gặp lại ngắn nhất

Hướng dẫn Soạn văn 11 bài Vào chùa gặp lại ngắn nhất. Trả lời toàn bộ câu hỏi trong SGK Ngữ văn 11 cánh diều chi tiết, đầy đủ bám sát chương trình học.

I. Tác giả - tác phẩm

1. Tác giả

a. Tiểu sử

- Nhà văn Minh Chuyên có tên khai sinh là Nguyễn Minh Chuyên.

- Minh Chuyên sinh năm tại tỉnh Thái Bình.

- Là hội viên của Hội nhà văn Việt Nam năm 1993b. Tác phẩm chính

- Di họa chiến tranh (tập bút ký, 1998); Nỗi kinh hoàng (tập ký, 2004); Hậu chiến Việt Nam (tập ký, 2004, 2005);…

- Cha con người lính (tập kịch bản, 2006); Kịch bản truyền hình (tập kịch văn học, 2007); Những linh hồn da cam (tập ký 2008); Linh hồn Việt Cộng (tập ký 2009), Điểm tựa cuộc đời (tập truyện ký, 1997);…

2. Tác phẩm

a. Thể loại, phương thức biểu đạt

- Thể loại: Kí

- Phương thức biểu đạt: Tự sự

b. Hoàn cảnh xuất xứ của tác phẩm

- Vào chùa gặp lại là những trang viết về người thật, việc thật: Sư thầy Đàm Thân tên là Lương Thị Thân - một cô gái xinh đẹp quê Thái Bình tham gia cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước, trở thành một nữ quân y đường dây 559 Trường Sơn và từng bị thương, bị phơi nhiễm chất độc màu da cam. Sau chiến tranh trở về quê hương, cô Thân vào chùa tu hành và làm việc nghĩa vì không muốn để lại gánh nặng và nỗi đau cho gia đình. Văn bản chính là cuộc gặp gỡ giữa tác giả với sư thầy Đàm Thân.

c. Nội dung chính

- Tác phẩm Vào chùa gặp lại kể về cuộc gặp gỡ giữa tác giả Minh Chuyên và sư thầy Đàm Thân về những chuyện của cuộc kháng chiến gian khổ đã để lại và những suy tư trong lòng của nhân vật truyện.

d. Nghệ thuật

- Ngòi bút tài hoa, cảm nhận tinh tế

- Ngôn ngữ giàu chất trữ tình cùng nhiều hình ảnh so sánh độc đáo

- Khắc họa nhân vật chân thực

II. Trả lời câu hỏi sách giáo khoa

1. Trong khi đọc

Câu 1 (trang 62, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Chú ý các thông tin cụ thể về người thật, việc thật được nêu ở phần 1.

Lời giải

- Thông tin cụ thể:

+ Có địa chỉ cụ thể: Chùa Đông Am, xã Quang Bình, huyện Kiến Xương.

+ Có tên người: Thân. Là một đồng chí cũ giờ đang đi tu và nhận nuôi năm đứa trẻ bệnh tật.

Câu 2 (trang 62, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Sư Đàm Thân kể lại chuyện gì về “một thời gian đã qua” ở chiến trường?

Lời giải

- Từ binh trạm 31 của đoàn 559, Thân chuyển về trung đoàn 8 sau đó được cử ra miền Bắc học tập nhưng Thân đã tình nguyện ở lại hết chiến dịch mới ra.

- Thân nhận được một tin dữ về người yêu đã mất, cô rất bàng hoàng vì với cô anh là sự sống, niềm tin cho cô cố gắng từng ngày. Sau đó cô tiếp tục theo chiến dịch, gặp nguy hiểm suýt chút nữa đã hi sinh vì đoàn xe bị trúng bom.

- Cô đã được hai chiến sĩ tình nguyện hiến máu cho nên cô mới có thể sống nhưng sau đó hai chiến sĩ đó cũng đã mất do trúng bom.

- Thân được ở trong một gia đình theo Phật giáo từ đó được cảm hóa dần dần và sau khi trở về cô đã bước chân vào đi tu, bỏ quên hồng trần muốn giúp đỡ mọi người.

Câu 3 (trang 63, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Câu chuyện ở chiến trường hơn hai mươi năm trước của nữ quân y Lương Thị Thân có gì đặc biệt?

Lời giải

Sau khi trải qua rất nhiều những biến cố đau khổ, nữ quân y đã quyết định không xây dựng gia đình mà đi tu và giúp đỡ mọi người.

Câu 4 (trang 64, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Chú ý phân biệt lời nhân vật (sư Đàm Thân) và lời người kể chuyện xưng “tôi” trong phần 2.

Lời giải

- Lời nhân vật: Đàm Thân bảo: đó chỉ là ảo vọng và cho rằng ở chốn linh thiêng con người tu luyện không chỉ bằng tâm thể mà còn bằng hành thể...

=>> Có lời dẫn tên nhân vật trước câu nói.

- Còn các câu không có trích dẫn tên nhân vật là lời của người kể chuyện.

Câu 5 (trang 65, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Những việc tốt đời đẹp đạo của sư Đàm Thân là gì?

Lời giải

Việc làm của Đàm Thân:

+ Không ngại việc gì, giúp mọi người tu sửa cải tạo, mở mang ngôi chùa.

+ Không để các tạp giáo len lỏi vào chùa.

+ Không sử dụng danh tính cửa Phật mà làm những việc mê tín dị đoan, lừa người.

=>> Là những việc làm mang ý nghĩa cao cả, Đàm Thân vừa tu tâm vừa sử dụng hành động để giúp đời.

Câu 6 (trang 66, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Tình huống bất ngờ ở đây là gì?

Lời giải

Tình huống bất ngờ: Sự xuất hiện của anh Quân, người mà Đàm Thân yêu nhất và tưởng anh đã hi sinh

Câu 7 (trang 66, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Nhân vật Hồng Quân đã kể lại chuyện gì?

Lời giải

Câu chuyện: Nhân vật Quân đã kể lại sự việc anh thoát chết như thế nào và cũng nhận được tin Thân mất. Anh chưa kịp về ngay do còn vết thương và nghĩ về cũng không còn gì. Đến khi anh nhận được tin từ mẹ của Thân anh mới biết Thân còn sống và tìm đến đây.

Câu 8 (trang 67, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Hình dung về tình cảm và thái độ của nhân vật Thân sau khi nghe Quân kể.

Lời giải

- Hình dung về tình cảm, thái độ của nhân vật Thân: Vừa mừng vừa thương.

+ Mừng vì anh Quân đã vượt qua khó khăn để mạnh khỏe đứng ở đây.

+ Thương vì không thể cùng anh Quân sống cùng nhau phần đời còn lại.

→ Thân vẫn còn rất yêu thương Quân tuy nhiên giờ Thân còn việc khác phải làm không thể vì suy nghĩ hạnh phúc cá nhân mà bỏ tất cả.

Câu 9 (trang 67, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Vì sao Thân từ chối lời cầu khẩn của Quân?

Lời giải

Lý do: Thân do ảnh hưởng từ lần bị thương nặng, phần thân dưới đã bị tê nặng, không thể cùng Quân xây dựng một gia đình đầy đủ, hạnh phúc. Chỉ có trong cửa Phật, Thân mới có thể bớt đi cảm xúc u sầu.

Câu 10 (trang 68, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Hành động nào của Quân khiến người đọc bất ngờ?

Lời giải

Hành động của Quân: Quân cũng quyết định đi tu do không muốn làm khổ vợ con.

Câu 11 (trang 68, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Hình dung về sư Đàm Thân qua lời kể của tác giả?

Lời giải

- Hình dung về sư Đàm Thân:

+ Vẫn dáng đi hơi lệch, tập tễnh với màu áo nâu sẫm...

+ Nhìn thấy hoa của lòng người.

→ Tác giả hình dung sư Đàm Thân tuy hình dáng không được thanh thoát, uyển chuyển nhưng đó là minh chứng cho sự hi sinh vì đất nước, chính là đóa hoa đẹp nhất.

2. Sau khi đọc

Câu 1 (trang 69, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Văn bản trên có những nhân vật nào? Nhân vật chính là ai?

Lời giải

- Có những nhân vật là: nhân vật "tôi", sư Đàm Thân, chàng trai tên Quân, Vũ Thị Bích.

- Nhân vật chính là sư Đàm Thân.

Câu 2 (trang 69, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Nhân vật “tôi” gặp lại người nữ quân y trong tình huống nào? Ý nghĩa của tình huống ấy là gì?

Lời giải

Nhân vật “tôi” gặp lại người nữ quân y sau hơn hai mươi năm, cuộc gặp gỡ bất ngờ này diễn ra ở chùa Đông Am.

→ Ý nghĩa của tình huống này là: Thể hiện sự biết ơn của nhân vật tôi khi vẫn nhớ đến nữ y sĩ được coi là "bồ tát" nhân từ, từ đó cho thấy tấm lòng và nhân cách tốt đẹp của nhân vật “tôi”.

Câu 3 (trang 69, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Phân tích hình tượng nhân vật Đàm Thân. Tác giả thể hiện thái độ, tình cảm như thế nào đối với nhân vật này? Dẫn ra một số câu văn chứng tỏ điều đó.

Lời giải

- Nhân vật Đàm Thân:

+ Cô là một người chiến sĩ dũng cảm không tiếc mình hi sinh cho nhân dân, đất nước.

+ Cô yêu hết mình và rất chung thủy với người yêu.

+ Khi không còn tình yêu bên cạnh cô quyết tâm không sống vì bản thân mình nữa mà sống vì đời, giúp đời.

- Thái độ, tình cảm của tác giả đối với nhân vật chính - Đàm Thân là thái độ tôn trọng và yêu mến. Điều này được thể hiện qua một số chi tiết như:

+ Nhân vật tôi luôn coi Đàm Thân như vị "bồ tát" nhân từ.

+ Chi tiết "Nhìn bóng Đàm Thân khuất sau... tôi chợt nhớ lời nhà sư nói về sự linh ứng của kinh Pháp hoa, và cứ mường tượng như thể mình đã nhìn thấy hoa của lòng người."

Câu 4 (trang 69, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Chỉ ra một số chi tiết cho thấy sự kết hợp giữa yếu tố hư cấu và phi hư cấu trong văn bản Vào chùa gặp lại. Theo em, sự kết hợp này có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung, ý nghĩa của văn bản?

Lời giải

- Một số chi tiết cho thấy sự kết hợp giữa yếu tố hư cấu trong văn bản Vào chùa gặp lại:

+ Một trong những lí do, khiến Đàm Thân quyết định xuất gia là do những giấc mơ ngày ở chiến trường luôn luôn linh ứng.

- Một số chi tiết cho thấy sự kết hợp giữa yếu tố phi hư cấu:

+ Ngày 12 tháng 2 năm 1975, máy bay địch bắn phá lên đỉnh dốc Chu Linh.

+ Thân về quê với 62% thương tật, hưởng chế độ thương binh 2/4.

→ Theo em, sự kết hợp này có tác dụng nhấn mạnh trong việc thể hiện nội dung, ý nghĩa của truyện. Qua những chi tiết đó, ta có thể thấy được hiện thực khốc liệt của chiến tranh, tội ác của lũ bán nước và cướp nước.

Câu 5 (trang 69, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Từ câu chuyện của các nhân vật trong văn bản, em suy nghĩ gì về những hi sinh cao cả của nhân dân ta trong cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc?

Lời giải

"Chiến tranh" chỉ với hai từ những đã để lại hệ lụy vô cùng to lớn đến con người. Để có đất nước phồn thịnh và bình yên như ngày hôm nay không biết bao anh hùng đã hi sinh máu thịt, bỏ lại tính mạng trên chiến trường. Không chỉ hi sinh về thể xác họ còn chịu những đau đớn cả về tinh thần. Phải nói rằng trong trái tim họ sự an nguy của đất nước là vấn đề trên hết, họ không thương tiếc bản thân mình, nhưng họ thương tiếc đất nước, vì thế sự hi sinh cao cả của họ cần để đời đời ghi nhớ và noi gương.

Câu 6 (trang 69, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Theo em, câu chuyện muốn truyền đạt tới người đọc thông điệp nhân sinh gì? Điều đó còn có ý nghĩa như thế nào đối với cuộc sống hôm nay?

Lời giải

Theo em, câu chuyện muốn truyền đạt tới người đọc thông điệp nhân sinh về con người trong thời chiến.

Văn bản đề cập đến sự hy sinh cao cả của những người quân nhân là phụ nữ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Chiến tranh kéo dài đã làm cho đất nước bị phá hủy nặng nề, không biết bao nhiêu người đã bỏ mạng lại nơi chiến trường. Không chỉ có đàn ông con trai mới đi đánh giặc mà kể cả những người phụ nữ cũng được tham gia chiến đấu, góp phần công sức nhỏ bé của mình vào sự tự do của đất nước. Truyện không chỉ ca ngợi những tấm gương sáng chói đó mà còn muốn phê phán, tố cáo hành động dã man và những hậu quả khung khiếp mà chiến tranh mang lại cho con người.

=>> Qua văn bản, tác giả còn muốn gửi tới mọi người thông điệp về lòng yêu nước, về sự biết ơn với những thế hệ đi trước đã hi sinh thân mình vì độc lập dân tộc. Điều đó vẫn còn có ý nghĩa quan trọng đối với cuộc sống hôm nay, là một thông điệp, một tư tưởng không bao giờ phai mờ.