Soạn văn 11 bài Đọc mở rộng theo thể loại Cung đường kí ức, hiện tại và tương lai ngắn nhất
Hướng dẫn Soạn văn 11 bài Đọc Đọc mở rộng theo thể loại Cung đường kí ức, hiện tại và tương lai ngắn nhất. Trả lời toàn bộ câu hỏi trong SGK Ngữ văn 11 Chân trời sáng tạo chi tiết, đầy đủ bám sát chương trình học.
I. Tác giả - tác phẩm
1. Tác giả
- Vũ Hoài Đức
2. Tác phẩm
a. Thể loại:
Văn bản thông tin
b. Phương thức biểu đạt:
Văn bản Cung đường của kí ức, hiện tại và tương lai có phương thức biểu đạt là thuyết minh.
c. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:
- Theo Tạp chí Kiến trúc, số 10/2009
d. Bố cục
Gồm: 4 phần
+ Phần 1: Từ đầu đến “Tàu điện là kí ức đáng nhớ của Thủ đô trên nhiều phương diện”- Những kỉ niệm của tàu điện với người Hà Nội.
+ Phần 2: Tiếp đến “Mang sắc thái riêng của đất Tràng An” – Khẳng định tầm quan trọng và sự hợp lí của hệ thống tàu điện thời Pháp thuộc đối với giao thông vận tải nước ta.
+ Phần 3: Tiếp đến “Để tô điểm thêm cho không gian mới” – Sự khác biệt giữa việc giữu gìn một di sản dân tộc giữa nước ta và các nước Châu Âu.
+ Phần 4: Còn lại – Những mong ước và đề xuất về việc khôi phục tàu điện lịch sử Hà Nội.
e. Giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật
- Giá trị nội dung
- Văn bản đề cập đến việc giải thích, chứng minh, kèm theo nhận xét, đánh giá và bộc lộ cảm nhận của người viết từ đó người đọc có thể hiểu được lí do vì sao tàu điện lại có dấu ấn sâu đậm trong lòng người Hà Nội. Đồng thời cũng thể hiện mong muốn khôi phục tàu điện lịch sử của Hà Nội như làm sống lại ký ức và phát triển du lịch Việt Nam.
- Giá trị nghệ thuật:
- Sử dụng ngôn từ trong sáng, mạch lạc và thuyết phục.
- Dẫn chứng chặt chẽ, phù hợp.
- Sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ phong phú, sắc nét.
II. Trả lời câu hỏi sách giáo khoa
Câu 1 (trang 99, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Vẽ sơ đồ bố cục của văn bản và nội dung từng phần.
Lời giải
Câu 2 (trang 99, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Xác định cách trình bày thông tin của phần văn bản: “Có lẽ chưa có một nghiên cứu nào tìm cách lý giải thấu đáo và khoa học cho câu hỏi ... Tiếng “leng keng tàu sớm khuya” vọng về từ quá khứ đã là một thanh âm mang sắc thái riêng của đất Tràng An”. Chỉ ra hiệu quả của cách trình bày ấy.
Lời giải
Cách trình bày thông tin của phần văn bản: Cách trình bày diễn dịch
→ Tác dụng: bằng lối viết diễn dịch, tác giả đã trực tiếp nêu ra chủ đề của đoạn văn bản, như lời thông báo đoạn văn sẽ lí giải lí do vì sau tàu điện lại có dấu ấn sâu đậm trong lòng người Hà Nội.
Câu 3 (trang 99, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Phân tích các chi tiết đã được tác giả trình bày trong văn bản để làm rõ nhận định “Chắc hẳn nhiều người cũng đồng tình rằng, tàu điện là kí ức đáng nhớ của Thủ đô trên nhiều phương diện”.
Lời giải
Các chi tiết được tác giả trình bày trong văn bản nhằm làm rõ nhận định “Chắc hẳn nhiều người cũng đồng tình rằng, tàu điện là kí ức đáng nhớ của Thủ đô trên nhiều phương diện” là:
- “Dưới góc độ nghiên cứu lịch sử đô thị,hệ thống tàu điện Hà Nội xưa vừa là chứng nhân cho quá trình chuyển đổi mô hình phát triển kiểu thành thị phương Đông sang hình thái đô thị hiện đại kiểu Phương Tây, vừa là kết quả có giá trị của giai đoạn đô thị hóa mang tính bản lề”
- “...mô hình hướng tâm, với nhà ga trung tâm đặt tại hồ Hoàn Kiếm là thủ pháp quy hoạch đô thị tuyệt vời góp phần làm nên sự đặc sắc của không gian cảnh quan Hồ Gươm…..những thành tố mang đậm tinh thần và vẻ đẹp Việt…. được tôn vinh hơn….mọi thứ dường như sống động và giàu giá trị hơn…”
- “...mạng lưới là những huyết mạch cơ bản” của cơ thể khá hoàn chỉnh Hà Nội thời Pháp thuộc.
- “...bài học quý giá trong lĩnh vực phát triển giao thông dưới góc nhìn hiện đại….đặc biệt có giá trị khi nhìn nhận ở góc độ văn hóa….Đó là nghệ thuật giao hòa!”
Câu 4 (trang 99, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Tác dụng của sơ đồ các tuyến tàu điện Hà Nội năm 1985 và hình ảnh trong văn bản là gì?
Lời giải
Tác dụng của sơ đồ các tuyến tàu điện Hà Nội năm 1985 và hình ảnh trong văn bản là giúp người đọc dễ dàng hình dung được quá trình vận hành cung đường và hình ảnh chuyến tàu một cách dễ dàng, chân thực và sinh động nhất.
Câu 5 (trang 99, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Bạn có nhận xét gì về cách đặt nhan đề của tác giả trong mối tương quan với nội dung của văn bản?
Lời giải
Cách đặt nhan đề của tác giả trong mối tương quan với nội dung của văn bản đặc biệt ở chỗ: thể hiện được chủ đề, nội dung xuyên suốt văn bản một cách bao quát nhất. Đồng thời thể hiện được cốt lõi, cái hồn của văn bản.
Câu 6 (trang 99, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Xác định thái độ và quan điểm của người viết.
Lời giải
Thái độ và quan điểm của người viết: Có thể thấy người viết gửi gắm vào trong văn bản một tình cảm hoài niệm, tha thiết, tự hào với cung đường kí ức của mỗi người con Hà Nội. Hẳn người viết phải yêu thương, gắn bó, nội tâm sâu sắc, cái nhìn cảm quan mới có thể sáng tạo nên một văn bản vốn tưởng chừng rất khô khan nhưng lại hết sức thú vị, hấp dẫn người đọc bằng những lí lẽ, dẫn chứng cụ thể, thấu đáo, súc tích.
Câu 7 (trang 99, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Bạn có đồng tình với ý kiến của người viết về việc "khôi phục tàu điện lịch sử của Hà Nội” hay không? Vì sao?
Lời giải
Em đồng tình với ý kiến của người viết về việc "Khôi phục tàu điện lịch sử của Hà Nội". Vì lịch sử là những di tích, những nhân chứng của đất nước ta thời xa xưa, việc khôi phục những giá trị lịch sử đó góp phần tri ân công cuộc dựng nước - giữ nước của dân tộc ta. Đồng thời giúp thu hút khách du lịch trong và ngoài nước, góp phần tăng trưởng kinh tế nước nhà. Mặt khác việc khôi phục tàu điện lịch sử của Hà Nội" còng giúp các thế hệ trẻ được tiếp cận và chứng kiến lại cuộc sống của ngày xưa đẹp đẽ đến nhường nào.
