Phân tích nét đặc sắc trong cách cảm nhận vẻ đẹp mùa thu của tác giả trong Chiều thu của Nguyễn Bính để thấy được vẻ đẹp của mùa thu qua lăng kính nghệ thuật độc đáo của nhà thơ
Dàn ý phân tích nét đặc sắc trong cách cảm nhận vẻ đẹp mùa thu của tác giả trong Chiều thu của Nguyễn Bính
I. Mở bài :
Dẫn dắt vào vấn đề nghị luận.
II. Thân bài :
– Khái quát về tác giả tác phẩm
– Nêu cảm nhận chung về bài thơ
1. Miêu tả chi tiết về cảnh vật mùa thu
– Tác giả sử dụng từ ngữ và hình ảnh tươi sáng, tinh tế để tạo nên
cảnh vật mùa thu trong trẻo
– Các yếu tố như trời xanh, hồ, hoa thiên lí, lá cây, con cò, đàn kiến,
lúa trổ đòng tơ được tả đắc nét, tạo nên bức tranh thiên nhiên đẹp đẽ
2. Tâm trạng và cảm xúc
– Tác giả không chỉ hướng tới vẻ đẹp của mùa thu mà còn thể hiện tâm
trạng và cảm xúc của mình
– Cảnh vật mùa thu không chỉ là hình là vật mà còn mang theo những
nỗi niềm, kỉ niệm và hơn thế là tâm hồn của tác giả
3. Sự kết hợp giữa thiên nhiên và con người
– Tác giả không chỉ tập trung ở cảnh vật mà còn hòa quyện giữa con
người và thiên nhiên
– Mùa thu không chỉ là bức tranh đẹp mà còn là cảm hứng, sự kì diệu mà
tạo hóa đã ban tặng.
III. Kết bài :
Khẳng định lại vấn đề nghị luận
Phân tích Phân tích nét đặc sắc trong cách cảm nhận vẻ đẹp mùa thu của tác giả trong Chiều thu của Nguyễn Bính
Thu đến mang theo sự dịu dàng của đất trời và niềm thổn thức lãng mạn
trong lòng người. Thu thôi thúc bao nét bút lên mực, giục giã những tay
vẽ chơi màu và chẳng thể đếm xuể bao nhiêu “Thu” đã thành hình trong
những nét bút của thi sĩ. Một mùa thu mang âm hưởng dịu dàng nhẹ
nhàng và đầy tươi mới trên nét bút của Nguyễn Bính qua bài thơi “Chiều
thu” để lại một dấu chấm tuyệt đẹp trên đàn văn học Việt Nam. Mùa thu
ấy được tác giả mang theo tâm tình, mang theo cả những nỗi niềm gửi
trao trong các cảm nhận vẻ đẹp của mùa thu.
Nguyễn Bính là một trong những nhà thơ nổi tiếng của phong trào thơ
mới. Thơ ông xuất hiện mang cái vẻ của thôn quê thanh bình, để lại dấu
án khó phai trong lòng bạn đọc. Thơ Nguyễn Bính mang đậm phong
cách dân dã, mang cái dáng dấp dung dị, đời thường của những câu hát
đồng quê. Ông đã gửi mùa thu vào con chữ qua bài “Chiều thu” với tất
cả tâm tư tình cảm đối với thiên nhiên với cái đẹp sâu sắc:
“Thăm thẳm trời xanh lộng đáy hồ,
Mùi hoa thiên lý thoảng chiều thu.
Con cò bay lả trong câu hát
Giấc trẻ say dài nhịp võng ru
Lá thấp cành cao gió đuổi nhau
Góc vườn rụng vội chiếc mo cau
Trái na mở mắt, nhìn ngơ ngác
Đàn kiến trường chinh tự thuở nào
Lúa trổ đòng tơ ngậm cốm non
Lá dài vươn sắc lưỡi gươm con
Tiếng chim mách lẻo cây hồng chí
Điểm nhạt da trời những chấm son
Hai cánh chia quân chiếm mặt gò
Bê con đùa mẹ bú chưa no
Cờ lau súng sậy giam chân địch,
Trận Điện Biên này lại thắng to.
Sông đỏ phù sa, nước lớn rồi,
Nhà bè khói bếp lững lờ trôi.
Đường mòn rộn bước chân về chợ,
Vú sữa đầy căng mặt yếm sồi.
Thong thả trăng non rựng cuối làng,
Giữa nhà cây lá bóng xiên ngang.
Chiều con, cặm cụi đôi ngày phép,
Ngồi bẻ đèn sao, phất giấy vàng.”
Cảnh vật mùa thu qua cái nhìn của tác giả bỗng trở nên đầy màu sắc,
mang vẻ đẹp trong trẻo , đầy sức sống. Những gam màu chủ đạo tạo
nên một mùa thu của Nguyễn Bính có “trời xanh lộng đáy hồ”đậm chất
riêng của mùa thu miền Bắc, bầu trời mùa thu với một màu xanh trong
vắt như ẩn như hiện trong lòng hồ nước trong veo thể hiện một sự tĩnh
lặng cả trong không khí và cả trong tâm hồn của tác giả. Mùa thu còn
mang mùi hương tới với “mùi hoa thiên lý”, một mùi thơm thoang
thoảng, man mác và dịu dàng lan tỏa khắp mùa thu.
Khi nhắc nhớ về nông thôn, hình ảnh con cò với màu trắng tinh khôi
đến với mùa thu đã để lại những nét chấm phá khó phai trong đôi mắt
của người nông dân “con cò bay lả trong câu hát”, cò không chỉ bay lả
trong vô định đi kèm theo đó là những câu hát, những câu dân ca những
lời ru đã được lưu giữ từ đời này sang đời khác và đó là những câu hát đi
cùng theo tháng năm cùng những con người của quê hương lớn lên trên
chiếc võng đu đưa dẫn dắt vào giấc ngủ “giấc trẻ say nhịp dài võng
ru”.Chỉ mới nhiêu đây thôi đã để lại một mùa thu khó quên trong lòng
bạn đọc, đã chạm đến tâm hồn của những người yêu thơ. Mùa thu đẹp
đến nao lòng qua từng cảnh vật được ghi lại trên con chữ của nhà thơ
Nguyễn Bính. Phảng phất trong những làn giá thu khẽ đưa qua từng tán
lá, khẽ “đuổi nhau”, cau đến mùa thay áo mới “góc vườn rụng vội chiếc
mo cau”. Thức quả được gọi là đặc trưng của mùa thu cũng đã thức dậy
“trái na mở mắt, nhìn ngơ ngác”, Từng đàn kiến nối đuôi nhau đi thành
hàng, như một cuộc trường chinh. Mở rộng cái nhìn ra bao quát hơn
Nguyễn Bính di chuyển ra cánh đồng với những bông lúa đang trổ đòng,
tạo thành “cốm non”, một thức quà của mùa thu rệu rã. Những trái hồng
linh. Con bò, con bê đua nhau vui đùa, đua nhau bú mẹ, đám trẻ ríu rít
nô nhau chơi cùng với lũ quân “cờ lau”.
Xa xa kia hiện lên con sông đỏ nặng phù sa, hòa cùng vào làn khói
mờ ảo, những nồi cơm thơm phức trên những con thuyền bè trôi lững lờ
trên sông. Tấp nập người vào ra với phiên chợ làng, những cây vú sữ đã
trĩu quả “đầy căng mặt yếm sồi” một sự liên tưởng đầy thú vị của tác giả.
Trời dần ngả màu, mà đêm buông xuống cũng là lúc ánh trăng lên ở cuối
làng với những hình thù nép sau những ngôi nhà.
Mùa thu là mùa những đứa trẻ rất thích, có rằm Trung Thu đám trẻ
lại tíu tít làm đèn lồng, đèn ông sao năm cánh, ngắm Chú Cuội, Chị
Hằng chơi trăng “bẻ đèn sao, phất giấy vàng”.
Qua bao nhiêu thử thách khắc nghiệt của thời gian, thơ Nguyễn Bính
vẫn tồn tại và giữ cho mình một chỗ đứng vững trãi trong lòng người
yêu văn chương bao thế hệ nhờ những giá trị vô giá về mặt nội dung
cũng như nghệ thuật.Tác giả không chỉ hướng tới vẻ đẹp của mùa thu
mà còn thể hiện tậm trạng cảm xúc của mình. Mượn thiên nhiên để diễn
tả nỗi lòng, Nguyễn Bính là một cây bút tài năng và đầy tâm huyết. Cảnh
vật mùa thu không chỉ là hình là vật mà còn mang theo những nỗi niềm
và hơn thế là tâm hồn của tác giả. Lê Đình Kỵ từng cho rằng: “So với
các nhà thơ lãng mạn trước đây, Nguyễn Bính đứng riêng một cõi.”
Đọc thơ của Nguyễn Bính ta như được trở về một vùng quê sau
những lũy tre làng, ông đưa vào thơ mình những gì dân dã và bình dị
nhất , gần gũi nhất với con người. “Tức cảnh sinh tình” mượn cớ tả
cảnh để hòa mình vào thiên nhiên , một sự kết hợp không thể nào khớp
hơn nữa giữa thiên nhiên và con người. Tác giả đã khai thác được vẻ đẹp
chưa được đánh thức của mùa thu để tạo nên một mùa thu trong lòng
mình, một mùa thu trong lòng người đầy màu sắc mà tạo hóa đã ban
tặng cho cuộc sống . Bài thơ gợi nhắc ta nhớ đến những sắc màu tươi
xanh dấu hiệu của Thu đã về trong bài thơ “Qua nhà” của chính tác giả.
Bởi vậy mới biết rằng mùa thu với ông thật trong trẻo , đẹp đẽ biết bao :
“Một năm đến lắm là ngày
Mùa thu mùa cốm vào ngay mùa hồng
Từ ngày cô đi lấy chồng
Gớm sao có một quãng đồng mà xa.”
Trải qua bao nhiêu lớp bụi thời gian thơ Nguyễn Bính vẫn luôn dư
âm trong lòng người đọc một cách khó quên.Vũ Quần Phương có
viết:”Người Việt Nam còn yêu thơ Nguyễn Bính mãi, càng văn minh
hiện đại lại càng trân trọng”. Một mùa thu được Nguyễn Bính họa lại
mang chất thôn quê, chất con người nơi nông thôn dung dị đời thường
mà rất đỗi sâu sắc.