Phân tích đoạn "Ta với mình, mình với ta.." trong tác phẩm Việt Bắc. Từ đó nhận xét sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trữ tình và chất chính trị trong thơ Tố Hữu

Hướng dẫn "Phân tích đoạn thơ trong tác phẩm Việt Bắc. Từ đó nhận xét sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trữ tình và chất chính trị trong thơ Tố Hữu" đầy đủ và chi tiết nhất, bám sát nội dung, chương trình học.


Dàn ý Phân tích đoạn thơ trong tác phẩm Việt Bắc. Từ đó nhận xét sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trữ tình và chất chính trị trong thơ Tố Hữu

* Mở bài

- Giới thiệu khái quát về tác giả Tố Hữu và tác phẩm Việt Bắc

* Thân bài

- Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

- Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm

- Cảm nhận đoạn thơ

- Nghệ thuật: Sử dụng ngôn ngữ giản dị, gần gũi với đời sống; Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ

* Kết bài:

- Khẳng định lại vấn đề nghị luận của đoạn thơ.


Phân tích đoạn thơ trong tác phẩm Việt Bắc. Từ đó nhận xét sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trữ tình và chất chính trị trong thơ Tố Hữu

Văn học kháng chiến từ xưa đến nay vẫn luôn chiếm một vị trí trong nền văn học nghệ thuật Việt Nam. Tác phẩm “Việt Bắc” của Tố Hữu được đánh giá là một tác phẩm đồ sộ, có nhiều ý nghĩa sâu sắc, là tiếng nói của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến trường kỳ. Qua việc phân tích Việt Bắc, chúng ta sẽ thấy được hoàn cảnh trớ trêu và tình đoàn kết quân dân qua ngòi bút trữ tình tài hoa của tác giả.

Tố Hữu là một nhà thơ lớn hiện đại, được mệnh danh là ngọn cờ đầu của phong trào thơ ca cách mạng Việt Nam. Cuộc đời văn nghệ của ông luôn song hành với các chiến sĩ cách mạng của dân tộc, khiến thơ ông hào hùng nhưng luôn vô cùng sâu sắc. Thơ của Hữu Tố Hữu giản dị, mang đậm dấu ấn chính trị.

Phân tích đoạn "Ta với mình, mình với ta.." trong tác phẩm Việt Bắc. Từ đó nhận xét sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trữ tình và chất chính trị trong thơ Tố Hữu

Bài thơ "Việt Bắc" sáng tác sau khi đánh thắng Pháp, là một trong những tác phẩm đáng chú ý nhất của Tố Hữu. Đầu những năm 40 của thế kỷ trước , Bắc là căn cứ quan trọng của chiến tranh. Ở đây quân dân ta cùng chung sống, chiến đấu và chiến đấu. Năm 1954, sau chiến thắng vang dội , Trung ương Đảng và chính phủ rời căn cứ địa Việt Bắc Hà Nội. Nhân dịp trọng đại này của dân tộc, tác giả đã sáng tác bài thơ "Việt Bắc". Qua bài thơ, tác giả nhớ lại tình quân dân gắn bó, sâu nặng trong kháng chiến, tiếng nói từ trái tim của quân dân ta trong máu lửa, khó khăn.

Đầu tiên, Tố Hữu đã đưa ra lời của những người ở lại, đó cũng chính là tiếng lòng của nhân dân Việt Bắc mỗi khi những người chiến sĩ, cán bộ phải trở về xuôi. Sử dụng thể thơ lục bát thành công với những lời thơ tâm tình, thủ thỉ và lưu luyến không thôi:

“Mình về mình có nhớ ta

Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng

Mình về mình có nhớ không

Nhìn cây nhớ núi nhìn sông nhớ nguồn”

       Phân tích "Việt Bắc" để ta thấy được những câu thơ là những luyến tiếc khi phải chia tay trong sự tiếc nuối. Họ bị loại bỏ khỏi những người lính cách mạng đã gắn bó nhiều năm. Tác giả sử dụng rất khéo léo hai đại từ “ta” và “mình”. Ông đã thể hiện sự gắn bó mật thiết, trung thành, thủy chung của cán bộ với nhân dân. Ở đây, tác giả đã đưa ra một khoảng thời gian cụ thể là “mười lăm năm ấy”. Đó là một thời kỳ rất lâu dài, gắn liền với cuộc đấu tranh của quân và dân ta chống thực dân Pháp xâm lược. Đó cũng khoảng thời gian mà tình yêu giữa quân và công vô cùng nồng nàn, say đắm.

Tâm trạng lưu luyến, bịn rịn của người ở lại khiến cho người ra đi không thể tránh khỏi sự bồn chồn trong lòng. Dường như không thể bước tiếp những bước chân để rời khỏi nơi đây:

“Tiếng ai tha thiết bên cồn

Bâng khuâng trong dạ bồn chồn bước đi

Áo chàm đưa buổi phân li

Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay”

     Những lời tình cảm và lời thủ thỉ của người ở lại khiến người về không nỡ bước đi. Những lời tin tưởng giờ đây làm nỗi nhớ ấy những kỷ niệm dường như tràn về, không thể nào quên. Tất cả tâm trạng này được tác giả tóm gọn trong hai chữ "buồn". Như níu kéo, không muốn bước đi, như bùi ngùi nghĩ đến chia ly. Cảm giác này thật khó diễn tả bằng lời.

Có lẽ tình yêu là quá lớn và quá đầy đủ để quay lưng lại. Trong 15 năm cuộc sống gắn bó với tình đồng chí, đồng bào này đã phải trải qua bao nhiêu đắng cay ngọt bùi, chia bữa ăn, giấc ngủ có nhau. Những năm tháng khó khăn ấy không chỉ được kể trong vài ba câu như thế này, mà những câu chữ đã làm cảm xúc trào dâng, thôi nhớ và mong. Người ra đi đã đáp lại nỗi lòng của người ở lại:

“Ta với mình, mình với ta

Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh”

     "Ta" và "mình" dường như hợp nhất thành một tổng thể không thể tách rời. Người quá cố khẳng định sự thật rằng anh ta "chắc chắn rất mặn". Hai chữ “đinh ninh” dường như đã ghim chặt trong lòng người đọc bằng trái tim sắt đá trước sau như một. Đó là một tình cảm rất thiêng liêng và cao quý.

Phân tích Việt Bắc nè biết rằng khi đến với núi và rừng Việt Bắc, tác giả nhớ hết thiên nhiên và con người nơi đây. Mọi thứ xuất hiện đều rất sống động, tràn đầy tình yêu thương. Chỉ vài thao tác, phác họa bức tranh tứ bình thiên nhiên và con người nơi đây hiện lên đầy đủ nhất, ý nghĩa nhất và đặc sắc nhất:

“Ta về mình có nhớ ta

Ta về ta nhớ những hoa cùng người

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Đèo cao ánh nắng dao gài thắt lưng

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang

Ve kêu rừng phách đổ vang

Nhớ cô em gái hái măng một mình

Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung”

     Một hình ảnh đẹp sinh động, nguyên sơ của tứ bình từ núi rừng Việt Bắc. Ở hình ảnh này không chỉ có hình ảnh hùng vĩ, hùng vĩ của thiên nhiên mà còn có cả con người chân chất, mộc mạc nhưng đầy tình cảm và nghĩa tình. Đó có lẽ là bài thơ hay nhất, đẹp nhất, đặc sắc nhất trong tất cả bài thơ Việt Bắc. Đây chính là điểm sáng để cả bài thơ tràn ngập niềm tin yêu, lạc quan. Từ "nhớ " được Tố Hữu sử dụng lặp đi lặp lại xuyên suốt tác phẩm của mình Điều này làm cho nỗi nhớ trong toàn bộ như dâng trào, cảm xúc của tác giả cũng như vỡ òa, dội về mãnh liệt, tràn trên mặt chữ.

Bằng thể thơ lục bát, giọng trữ tình và những cái độc đáo, "Việt Bắc" đã khắc họa thành công những sự kiện quan trọng. Hơn thế nữa, bài thơ đã tái hiện lại một chặng đường đầy trớ trêu và tình quân dân gắn bó - nhân tố quan trọng làm nên chiến thắng vẻ vang của dân tộc ta. Họ là những con người nhỏ bé nhưng phi thường, tất cả vì dân, vì nước, vì Cách mạng, đoàn kết và trung thành với lý tưởng cao cả.

Vũ Hồng Nhung
27/11/2023
Đánh giá bài viết
icon-make-question icon-make-question