Trong diễn đàn văn học Việt Nam, những tác phẩm thuộc thể loại tùy bút, tản văn, bút ký có vô số, mỗi tác phẩm lại thể hiện một phong cách riêng của người cầm bút, khồn tác phẩm nào giống tác phẩm nhưng để có thể ghi điểm trong lòng mỗi người chạm đến nó thì lại là một điều khác. Trong số những trang văn tràn ngập màu sắc, nghệ thuật tài tình ấy, thì có lẽ trong trái tim tôi vẫn giữ một vị trí tựa như đinh đóng cột, bền vững và chắc chắn dành cho tùy bút  “Người lái đò sông Đà” của nhà văn Nguyễn Tuân. Tác phẩm được in trong tập tuỳ bút “Sông Đà” (1960), gồm có 15 bài tuỳ bút và một bài thơ ở dạng phác thảo, tùy bút này chính là kết quả của chuyến đi thực tế của Nguyễn Tuân khi đến với mảnh đất Tây Bắc trong kháng chiến chống Pháp, đặc biệt là chuyến đi thực tế năm 1958. Tác phẩm khắc họa lại khung cảnh thiên nhiên, hoang dã, hùng vĩ khắc nhiệt nhưng không kém phần thơ mộng nơi đây với hình ảnh con sông Đà hung bạo và trữ tình, đồng thời nhà văn còn tìm ra được những điểm quý báu chìm sâu trong tâm hồn của con người Tây Bắc mà ông gọi là “thứ vàng mười đã được thử lửa, là chất vàng mười của tâm hồn Tây Bắc.”. Trang văn tùy bút bộc lộ được phong cách nghệ thuật tài hoa, uyên bác với khát vọng tìm đến cái đẹp của nhà văn Nguyễn Tuân và làm rõ được cái đẹp kì vĩ, có sẵn của thiên nhiên cùng với vẻ đẹp lao động, kiên cường, dũng cảm của người dân nơi vùng đất Tây Bắc hiểm trở, khắc nghiệt nhưng cũng đẹp đẽ, thơ mộng.