Đọc hiểu Tắm đêm Tô Hoài (2 đề)

Tổng hợp các đề Đọc hiểu Tắm đêm Tô Hoài tự luận có đáp án chi tiết nhất bám sát nội dung các đề thi Văn Đọc hiểu


Ngữ liệu Đọc hiểu Tắm đêm Tô Hoài

Văn bắt đầu kể câu chuyện như sau: Nghỉ hè năm ấy, Hiếu rủ tôi và Căn, Bích, Hiền về quê anh ta nghỉ mát. Nhân thể vừa thi trượt xong, chán không buồn ở Hà Nội nữa, tôi nhận lời ngay. Quê Hiếu ở ngay bên bờ sông Đuống, cách núi Thiên Thai độ hơn một cây số.

Đang ở Hà Nội đông đúc được thả về quê mát mẻ, tôi thấy người khỏe hẳn lên, quên khuấy ngay cả cái buồn hỏng thi. Lại thêm được một lũ bạn đùa như quỷ sứ làm cho tôi giá có khóc cũng phải cười.

Làng ven sông có một phong cảnh khá nên thơ. Chiều chiều rợp nắng chúng tôi thường ngồi thuyền đi dạo mát trên sông Đuống. Dòng sông đào lờ đờ chảy giữa hai bên bờ chen nhau những hàng dâu mát rượi những rặng tre lả ngọn quyện trên mặt nước. Đàng xa nổi lên nền lá xanh một dịp cầu tre mảnh khảnh.   Cảnh trí như hệt một bức tranh thủy mạc.

Nhà Hiếu ở gần một bến nước. Người vùng ấy gọi là bến Đá vì ở đấy có mấy phiến đá rất lớn. Bến Đá là một chỗ rửa ráy giặt giũ của cả xóm. Bởi thế chúng tôi thường được ngắm những cô gái làng ra bến quẫy nước. Gái sông Đuống xinh chẳng kém gì gái Lim lại thêm được cái tính chua ngoa thì không đâu bằng! Tụi Căn – Bích,  hai kiện tướng trong làng môi mép cũng phải chịu thua. Họ ví von rất khéo đến nỗi không mở mồm nói vào đâu được nữa. Thế nào cũng bị chặn cứng lưỡi. Một là các cô giỏi biện bác, hai là giọng của các cô rất hay. Chúng tôi đành đứng ngẩn ra cả lũ nghe các cô ví. Họ xỏ xiên cay độc mà chúng tôi cũng đành khóa miệng. Nhưng sự thất bại của chúng tôi phần lớn tại Hiếu vì Hiếu là người hiền lành sợ các cô. Anh thường ngăn cản chúng tôi trong các cuộc đấu khẩu. Mà chúng tôi cũng nể Hiếu nên lắm phen cũng phải nín thít. Ở xóm có độ bốn năm cô, chúng tôi phải kiêng mặt.

Độ ấy vào khoảng trung tuần tháng 5 một đêm trăng sáng. Trừ Hiếu hay đi ngủ sớm còn chúng tôi bắc ghế ra sân ngồi chơi. Bỗng lắng nghe tiếng cười đùa từ bờ sông vẳng lại. Căn lò mò ra cửa nghe ngóng. Một lát, Căn hớt hải chạy về rủ chúng tôi đi chơi. Tôi hỏi đi đâu? Anh để ngón tay lên ngang miệng làm dấu bí mật và dẫn chúng tôi ra khỏi ngõ đi về phía bờ sông chỗ có tiếng cười ban nãy đưa lại.

Anh bắt ai nấy đều phải im lặng và theo mệnh lệnh của anh vì anh tuyên bố sẽ có cuộc vui rất lý thú. Chúng tôi ngậm miệng kẻ trước người sau đi nương vào bóng những cây trúc mọc sát vệ đường về phía bờ sông. Không biết là trò quỷ quái gì nhưng cũng cứ đi. Chừng hơn trăm thước đã trông thấy Bến Đá. Một dịp cười giòn tan từ dưới nước hắt lên. Chúng tôi tiến mấy bước nữa rồi đứng lại. Trời ơi, có anh nào nào đoán được chúng tôi trông thấy những gì không? Bích, Hiền và tôi đứng ngây người. Căn có vẻ ranh mãnh leo tót lên một cây khế tơ dòm xuống. Trên mặt sông, bốn cô gái đang tắm các cô đang đùa với sóng. Cho đến hôm nay trông mặt Hồ Tây này,  tôi còn nhớ cảnh ấy như tối hôm qua.

Lược một đoạn: Cản các cô gái tắm đêm, đùa nhau dưới làn nước mát khiến các chàng trai thích thú…Nhưng các cô gái ấy đều là “của" ngoa ngoắt nhất xóm.

Căn thao thức không ngủ. Thỉnh thoảng đang nằm chúng tôi lại bị hắn dựng dậy vừa lay vừa nói rít lên: “Chúng nó đẹp như tiên sa”.

Rồi hắn vùng chạy ra sân. Trăng sáng trong im lặng. Căn chắp tay sau lưng ngửa mặt nhìn trăng nhìn trời rồi lại quay vào. Suốt đêm cứ lùng cùng như thế! Có lẽ anh chàng bị “cảm” nặng quá! Ngay hôm sau Căn chơi gì cũng chán chỉ mong chóng đến tối. Câu chuyện đêm qua Căn yêu cầu chúng tôi đừng nói gì cho Hiếu biết vì nếu Hiếu biết thì thế nào hắn cũng gàn.

Đến đêm khi nghe tiếng cười í ới phía sông nhưng chúng tôi không anh nào muốn đi… xem cả. Vì chúng tôi sợ người trong xóm biết thì ê mặt. Rồi chúng tôi không đi. Chỉ có Căn không bỏ. Năm sáu đêm liền đêm nào hắn cũng mò mẫm.

Một đêm chúng tôi còn thức chỉ có Hiếu đã ngủ. Căn vừa đi… xem một lúc thì có tiếng huỳnh huỵch từ phía sông chạy lại và văng vẳng tiếng cười rít lên. Chúng tôi còn đang ngơ ngác chợt cánh cửa mở tung. Căn ướt lướt thướt chạy vào. Anh vừa thở vừa bảo Hiếu ra đóng cửa. Chúng tôi nhìn Căn không nhịn được cười đầu tóc quần áo chỗ nào cũng ướt như chuột lột.

Hiếu và Bích xúm lại hỏi. Căn không trả lời và đứng im chỉ tay ra ngõ. Một lát sau có tiếng cười dữ dội và ồ ạt như muốn ném vào trong này. Căn tái mặt vào thay quần áo. Một câu hát bóng nói lên giữa tiếng cười “ Lạ chi mà phải đi dòm. Để người quân tử lăn tòm xuống sông”.

Căn tức ngây người. Anh rù rì kể chuyện. Ô thì ra cái anh chàng ma quái ấy trèo lên cây khế cho rõ mới trèo lên tận ngọn để thỏa lòng nhìn hoa. Chẳng ngờ cành khế dòn. Đang leo… leo… bỗng cành khế gãy ném thẳng anh chàng xuống nước. Người quân tử lăn tòm xuống sông vội lội vào bờ quàng chân lên cổ chạy một mạch về.

Căn cay đến tím ruột. Mấy đêm sau tuy các cô vẫn đi tắm như thường mà Căn không dám đi… xem nữa. Chúng tôi nói pha anh chỉ mỉm cười. Từ buổi ấy anh đi ngủ rất sớm. Có lẽ để tránh những tiếng cười câu ví như ném muối vào mặt mỗi khi các cô đi tắm về. Và chừng như anh suy nghĩ lung lắm thì phải!

Lược một đoạn: bẵng đi một dạo, trời không có trăng, các cô gái không đi tắm đêm, Căn cũng đã nguôi ngoai, vui vẻ trở lại. Nhưng trong lòng anh vẫn ấp ủ suy nghĩ trả thù các cô gái ven sông…

Đêm ấy trăng sáng quá. Vì sáng quá chỗ nào cũng trắng ánh trăng nên phong cảnh nhuốm một vẻ rờn rợn.

Bây giờ vào khoảng nửa đêm. Vừa nghe tiếng ầm ì ngoài sông. Căn đã lùi lũi đi. Chúng tôi nhìn nhau cười. Nhưng rồi Căn về ngay khoác đi một cái áo dài trắng.

Chúng tôi càng lạ nữa. Không hiểu ra anh làm trò gì. Thế chỉ mười lăm phút sau Căn lại lù lù về lần này về với một bọc to tướng. Chúng tôi ra xem. Ô hay! Một đống những áo những quần những thắt lưng. Chúng tôi đã trông thấy cái thâm ý của anh rồi.

Thì ra anh chơi khăm. Lúc các cô mải đùa nhau tíu tít dưới nước không ngờ ở trên bờ có kẻ ma mãnh đã nhẹ tay dỡ mất tất cả đống áo. Thật là không ai ngờ Căn lại cẩn thận khoác áo trắng lẫn ánh trăng. Mà ngờ thế nào được! Đây cũng giống như chuyện chú tiều ăn cắp cánh tiên nhưng đàng này chú tiều phu không được nhã sự và “sự thực” mất một tí. Căn lật đật dắt chúng tôi lại ra trèo lên một cây nhãn to ngay trước cổng để xem “thế sự xoay vần ra sao”.

Đường đi từ trong xóm ra đến Bến Đá là một con đường cụt đến bến là hết không rẽ đâu cả. Từ nhà Hiếu ra bến hai bên đường có mấy nếp nhà nhỏ và vườn rau. Thế mới rầy rà nấp trong cây nhãn bùm tum không ai ngó thấy chúng tôi có thể nhìn ra xa đến bến được. Tuy anh nào cũng phàn nàn về lối chơi ác nhưng ai lại cũng ngầm bằng lòng vì sự trả thù đích đáng ấy.

Trăng sáng vằng vặc như ban ngày. Các cô vẫn đùa ì ùm dưới nước. Lúc sau, một  cô lên trước bỗng kêu thất thanh rồi nhảy tùm ngay xuống. Rồi bốn cái thân hình trắng nhễ trắng nhại lướt thướt chạy lên. Như những nàng tiên trần truồng tìm cánh các cô lẳng lặng đi hết gốc cây này qua bụi cỏ khác. Sau chừng hiểu chắc có đứa nào nghịch ác các cô đứng lặng nhìn nhau.

Bấy giờ trời trong xanh không gợn mây. Ánh trăng tha hồ tò mò. Các cô khép nép nhưng khép nép cũng vô hiệu. Các anh cứ tưởng tượng giản dị như thế này. Trên một phiếm đá lớn kề ngang trước mặt nước trong trăng sáng nước dưới ánh trăng cũng sáng bốn thiếu nữ trắng như ngà loay hoay cô nọ dựa cô kia. Các cô muốn tránh ánh trăng sáng quá nhưng ánh trăng hóm hỉnh chỗ nào cũng có!

Chợt một cô chỉ tay về phía cổng chỗ cây nhãn của chúng tôi bốn cái mặt đều ngó về phía ấy. Bỗng mấy tiếng rú nổi lên các cô ôm mặt nhảy đại cả xuống sông.

Tôi tưởng các cô trông thấy chúng tôi. Nhưng Căn đã ôm bụng mắm môi nhịn cười và chỉ tay xuống bờ giậu phía sau lưng: thì ra cái áo trắng dài đã được cắm vào một cọc giậu dưới bóng cây ban đêm xa trông hệt như hình người đứng. Các cô cứ bì bõm dưới nước không dám ló mặt lên nữa. Chúng tôi nghĩ thương hại bảo Căn cất cái áo bù nhìn đi. Căn cười:

– Mấy khi đi dược dịp thế này. Mà giá bây giờ có cất cái áo đi, dù thính các cô cũng chẳng dám lên để dẫn xác đi qua đây về nhà.

Đọc hiểu Tắm đêm Tô Hoài

Đọc hiểu Đọc hiểu Tắm đêm Tô Hoài (Tự luận) - Đề 1

Câu 1: Truyện được kể theo ngôi kể thứ mấy? Người kể chuyện là ai? Người đó có đặc điểm gì?

Câu 2: Hãy liệt kê các sự việc chính trong truyện? Sự việc nào là  chính? Sự việc này có gì đặc biệt?

Câu 3: Các sự việc trong truyện được sắp xếp theo trình tự nào? Hiệu quả của sự sắp xếp ấy?

Câu 4: Các cô gái sông Đuống ra tắm đêm ở bến Đá gợi liên tưởng đến nét đẹp nào trong nếp sống và sinh hoạt ở làng quê xưa?

Trả lời câu hỏi

Câu 1:

- Truyện được kể theo ngôi kể thứ 3
- Người kể là Văn, một nhân vật trong truyện và cũng là một trong số các chàng thứ sinh về nhà Hiếu để nghỉ mát sau kỳ thi.

Câu 2:

* Các sự việc chính trong truyện:
- Nghỉ hè năm ấy, Văn cùng Căn, Bích về nghỉ mát ở quê Hiếu, sau mùa thi. Quê Hiếu ở ngay bờ sông Đuống, cách núi Thiên Thai độ hơn một cây số.

- Những ngày nghỉ ở quê của Hiếu, cả lũ cùng trải nghiệm cuộc sống và sinh hoạt ở làng quê, trong đó việc tắm đêm của các cô gái sông Đuống ở bến Đá khiến các chàng thư sinh tò mò.

- Đêm trăng sáng, các chàng rủ nhau ra bến Đá, xem các cô gái tắm đêm, Căn bị các cô gái chế giễu và Căn ấp ủ trả đũa,

- Mấy hôm sau, khi các cô xuống bến Đá tắm, Căn đã giấu hết quần áo của các cô, khiến các cô gái được phen hú vía…

* Sự việc chính: Các cô gái sông Đuống tắm đêm ở bến Đá.

Câu 3:

- Các sự việc được sắp xếp theo trình tự thời gian (hiện tại- quá khứ- hiện tại)
- Hiệu quả:

+ Người nghe, người đọc dễ hình dung về cốt truyện, nội dung của câu chuyện được kể

+ Tạo sự hứng thú, tò mò cho người đọc, người nghe.

Câu 4:

Việc các cô gái sông Đuống ra tắm đêm ở bến Đá gợi liên tưởng đến nét đẹp nào trong nếp sống và sinh hoạt ở làng quê xưa:

- Thân thiện với môi trường thiên nhiên,

- Không gian riêng tư của các cô gái

- Cuộc sống còn đơn giản, tự nhiên


Đọc hiểu Đọc hiểu Tắm đêm Tô Hoài (Tự luận) - Đề 2

Câu 1: Việc các cô gái bị Căn giấu quần áo được nhà văn so sánh với việc nào? Việc so sánh ấy có tác dụng gì đối với sự việc được kể trong truyện?

Câu 2: Tìm và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ trong câu sau “ Trên một phiếm đá lớn kề ngang trước mặt nước, trong trăng sáng, nước dưới ánh trăng cũng sáng bốn thiếu nữ trắng như ngà loay hoay cô nọ dựa cô kia. Các cô muốn tránh ánh trăng sáng quá nhưng ánh trăng hóm hỉnh chỗ nào cũng có!”

Câu 3: Nhận xét về ngôn ngữ và giọng điệu của người kể chuyện trong tác phẩm?

Câu 4: Anh/chị có đồng tình với hành động của nhân vật Căn (giấu quần áo của các cô gái khi các cô ấy xuống bến tắm) không? Lý giải vì sao?

Trả lời câu hỏi

Câu 1:

 Việc các cô gái bị Căn giấu quần áo được nhà văn so sánh với việc chuyện chú tiều ăn cắp cánh tiên.
 Việc so sánh ấy có tác dụng đối với sự việc được kể trong truyện:

- Tạo sự hấp dẫn cho câu chuyện, gần gũi đời sống như câu chuyện diễn ra trong truyện cổ tích

- Tạo tình huống bất ngờ, kích thích trí tò mò của người đọc

- Góp phần tạo nên đặc sắc nghệ thuật trong phong cách viết truyện của nhà văn Tô Hoài.

Câu 2:

- Biện pháp tu từ: so sánh (Bốn thiếu nữ- trắng như ngà)

- Biện pháp nhân hóa (ánh trăng hóm hỉnh)

* Tác dụng

- So sánh:

+ Tạo cách diện đạt giàu hình ảnh, gợi hình dung về vẻ đẹp của các cô gái sông Đuống

+ Thể hiện thái độ trân trọng và ngưỡng mộ của nhà văn đối với vẻ đẹp của các cô thôn nữ xưa.

- Nhân hóa

+ Tạo cách diễn đạt sinh động, giàu hình ảnh khi miêu tả vẻ đẹp của thiên nhiên (ánh trăng)

+ Khiến thiên nhiên (ánh trăng) cũng tinh nghịch giống như những chàng thư sinh trong truyện vậy.

Câu 3: 

* Ngôn ngữ và giọng điệu

- Ngôn ngữ: giản dị, gần gũi với đời sống; giàu hình ảnh, gợi cảm,

- Giọng điệu: chậm rãi, nhẩn nha, kích thích trí tò mò của người đọc.

* Nhận xét

- Thể hiện sự qua sát tỉ mỉ, am hiểu tâm lý của nhân vật,

- Tài năng sử dụng ngôn ngữ của nhà văn

- Góp phần làm nên đặc sắc nghệ thuật truyện ngắn của Tô Hoài trước cách mạng tháng 8-1945.

Câu 4:

Em đồng tình vì:

+ Diễn tả sinh động tâm lý của những chàng trai mới lớn, suy nghĩ chưa sâu sắc, chỉ muốn xả giận theo kiểu ăn miếng trả miếng.

+ Chứng tỏ nhà văn am hiểu tâm lý của những chàng thư sinh mới lớn, có tâm lý rõ ràng phải trái…

Lương Mai Thu
27/3/2024
Đánh giá bài viết
icon-make-question icon-make-question