Tìm hiểu tác giả tác phẩm
Tác giả: Tâm An
- Tâm An là bút danh của tác giả thường cộng tác với Tạp chí Thông tin & Truyền thông – một cơ quan báo chí chuyên về công nghệ, truyền thông và ứng dụng khoa học kỹ thuật trong đời sống.
- Văn phong: khách quan, sử dụng dữ liệu thực tế, ngôn ngữ rõ ràng, mạch lạc, mang tính phổ cập kiến thức khoa học công nghệ.
Tác phẩm: AI và các công nghệ mới nổi được sử dụng hỗ trợ cứu hộ cứu nạn như thế nào?
- Thể loại: Văn bản thông tin – khoa học
- Nguồn: Tạp chí Thông tin & Truyền thông
- Ngày đăng: 01/02/2023
- Hoàn cảnh sáng tác: Được viết sau thảm họa động đất lớn tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria (tháng 2/2023), văn bản nhằm phản ánh vai trò thiết thực của các công nghệ hiện đại như AI, mạng xã hội, mã nguồn mở trong việc hỗ trợ cứu nạn.
Nội dung chính:
- Trình bày vai trò của các công nghệ mới nổi (AI, mạng xã hội, phần mềm mã nguồn mở…) trong công tác cứu hộ, cứu nạn, đặc biệt sau những thiên tai nghiêm trọng.
- Khẳng định công nghệ không chỉ hỗ trợ trong ngắn hạn mà còn góp phần phát triển bền vững và quản lý thảm họa hiệu quả trong tương lai.
Giá trị giáo dục:
- Góp phần nâng cao nhận thức về vai trò của khoa học công nghệ trong đời sống.
- Giúp học sinh hiểu và tiếp cận tư duy công nghệ, đổi mới sáng tạo.
- Gợi mở hướng học tập, định hướng nghề nghiệp liên quan đến công nghệ, khoa học dữ liệu, kỹ thuật số.
Đọc hiểu văn bản AI và các công nghệ mới nổi được sử dụng hỗ trợ cứu hộ cứu nạn như thế nào?
AI VÀ CÁC CÔNG NGHỆ MỚI NỔI
ĐƯỢC SỬ DỤNG HỖ TRỢ CỨU HỘ CỨU NẠN NHƯ THẾ NÀO?
Công nghệ đang đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ thúc đẩy nhanh các nỗ lực cứu hộ, cứu trợ nhân đạo, và về lâu dài sẽ giúp các cộng đồng trở nên bền vững hơn.
Các công nghệ mới nổi đã trở thành một trong những yếu tố chính trong các nỗ lực cứu trợ thiên tai và đã được sử dụng từ đầu những năm 2000. Đặc biệt, trận động đất kép có sức tàn phá khủng khiếp xảy ra ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria mới đây đã cho thấy vai trò quan trọng của công nghệ trong việc hỗ trợ các nỗ lực cứu trợ ngắn hạn, trung hạn và dài hạn ở các khu vực bị ảnh hưởng bởi thiên tai.
Khó có thể hình dung được quy mô tàn phá mà hai trận động đất mạnh 7,8 và 7,5 độ Richter đã gây ra cho khu vực này. Vào ngày 15/2, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tuyên bố đây là thảm họa tồi tệ nhất ảnh hưởng đến khu vực 53 quốc gia châu Âu trong một thế kỷ qua. Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres đã mô tả đây là một “thảm họa thiên nhiên khủng khiếp” khi đưa ra lời kêu gọi hỗ trợ gọi khẩn cấp dành cho những người bị ảnh hưởng.
Cả hai quốc gia chịu thiệt hại nặng nề của trận động đất đều đã nhanh chóng nhận được sự hỗ trợ, đóng góp tài chính và các giải pháp từ cứu hộ từ các quốc gia trên toàn thế giới. Đặc biệt trong đó là sự hỗ trợ bởi các ứng dụng công nghệ hiện đại.
(2) Các công nghệ được sử dụng trong công tác cứu hộ cứu nạn sau trận động đất như thế nào?
Mạng xã hội (MXH) giúp chia sẻ thông tin quan trọng và tổ chức hỗ trợ một cách nhanh chóng.
Việc sử dụng phương tiện truyền thông xã hội giúp chia sẻ thông tin quan trọng và tổ chức hỗ trợ một cách nhanh chóng. Theo đó, các MXH như Facebook, Instagram, WhatsApp và Twitter đã được sử dụng để chia sẻ thông tin quan trọng và kêu gọi hỗ trợ.(…)
Sử dụng phần mềm mã nguồn mở tạo bản đồ nhiệt cho các dịch vụ cứu hộ.
Các nhà phát triển trên toàn thế giới đã sử dụng các trang web được tạo ra để hỗ trợ khủng hoảng – làm cho tất cả các dự án trở thành nguồn mở và dễ sử dụng ở một quốc gia đang gặp khó khăn trong việc truy cập Internet.(…)
Hệ thống AI mới giúp cứu sống hàng ngàn nạn nhân
Bộ Quốc phòng Mỹ đang sử dụng hệ thống AI thị giác máy tính để hỗ trợ nỗ lực cứu hộ thiên tai sau trận động đất kinh hoàng.(…)
(3) Tầm quan trọng của công nghệ trong dài hạn
Công nghệ sẽ tiếp tục đóng một vai trò quan trọng trong việc quản lý thảm họa, cũng như cứu hộ cứu nạn trong tương lai. Các ứng dụng khác có thể sẽ được phát triển khi có nhu cầu cụ thể, chẳng hạn như kết nối những người cần hỗ trợ với cơ quan viện trợ hoặc nhóm hỗ trợ phù hợp nhất.
(Theo Tâm An, Tạp chí Thông tin & Truyền thông, ngày 01/02/2013)
Câu 1. Văn bản viết về đề tài gì?
Câu 2. Cách trình bày dữ liệu trong văn bản như thế nào?
Câu 3. Việc sử dụng tín hiệu phi ngôn ngữ trong phần (1) có tác dụng như thế nào?
Câu 4. Phần (2) có vai trò như thế nào trong việc thể hiện nội dung chính của đoạn trích?
Câu 5. Anh/chị hiểu vai trò của AI trong tương lai như thế nào? Lí giải?
Hướng dẫn giải chi tiết
Câu 1.
Đề tài: Vai trò của công nghệ AI và các công nghệ mới nổi
Câu 2.
Cách trình bày dữ liệu trong văn bản:
Tổ chức thông tin theo tầm quan trọng của vấn đề (đi từ thực trạng của vấn đề: sử dụng công nghệ trong đời sống, từ đó chỉ ra tầm quan trọng của nó).
Câu 3.
– Tín hiệu phi ngôn ngữ trong đoạn (1): sapo, hình ảnh, số liệu, các đề mục in đậm…
– Tác dụng:
+ Làm cho đoạn văn thêm sinh động, hấp dẫn, bắt mắt, tạo ấn tượng cho người đọc.
+ Giúp người đọc nắm bắt thông tin chính của văn bản một cách nhanh chóng hơn.
+ Giúp trực quan hoá thông tin quan trọng của văn bản: đó là thông tin về vai trò của công nghệ trong việc hỗ trợ thúc đẩy nhanh các nỗ lực cứu hộ, cứu trợ nhân đạo, và về lâu dài sẽ giúp các cộng đồng trở nên bền vững hơn.
Câu 4.
Vai trò của phần (2) trong việc thể hiện nội dung chính của đoạn trích:
– Nội dung chính của văn bản: vai trò của công nghệ trong việc hỗ trợ thúc đẩy nhanh các nỗ lực cứu hộ, cứu trợ nhân đạo, và về lâu dài sẽ giúp các cộng đồng trở nên bền vững hơn.
– Vai trò của đoạn (2): Cụ thể hoá và cung cấp những thông tin quan trọng về vai trò của công nghệ mà cụ thể ở đây là mạng xã hội đã tham gia vào công tác cứu hộ cứu nạn.
Câu 5.
Hs đưa ra qua điểm và có sự lí giải hợp lí
Các câu hỏi mở rộng từ tác phẩm
Câu hỏi về nội dung – tư duy – cảm nhận
Câu 1. Nêu các công nghệ đã được sử dụng trong công tác cứu hộ cứu nạn theo văn bản.
Câu 2. Trận động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria được mô tả như thế nào trong văn bản?
Câu 3. Theo văn bản, mạng xã hội hỗ trợ gì trong công tác cứu trợ thiên tai?
Câu 4. Vì sao AI được đánh giá là công nghệ có khả năng cứu sống nhiều người trong thảm họa?
Câu 5. Em hiểu thế nào về thông điệp mà văn bản muốn gửi gắm?
Câu hỏi liên hệ – vận dụng
Câu 1. Em có biết công nghệ nào từng được dùng trong các hoạt động cứu nạn tại Việt Nam? Hãy chia sẻ hiểu biết của em.
Câu 2. Theo em, học sinh nên làm gì để chuẩn bị trở thành công dân số có trách nhiệm?
Câu 3. Trong bối cảnh thiên tai, dịch bệnh, học sinh có thể sử dụng công nghệ như thế nào để hỗ trợ cộng đồng?
Câu 4. Viết đoạn văn (8–10 dòng) trình bày suy nghĩ của em về vai trò của trí tuệ nhân tạo (AI) trong cuộc sống hiện đại.
Câu 5. Nếu em có cơ hội phát triển một công nghệ hỗ trợ cộng đồng, em sẽ tạo ra công nghệ gì?
Câu hỏi trắc nghiệm khách quan
Câu 1. Văn bản đề cập đến thảm họa nào là ví dụ điển hình cho vai trò của công nghệ trong cứu hộ cứu nạn?
A. Lũ lụt ở Pakistan
B. Động đất ở Haiti
C. Động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria
D. Cháy rừng ở Australia
→ Đáp án: C
Câu 2. Công nghệ nào sau đây được sử dụng để tạo bản đồ nhiệt hỗ trợ cứu nạn?
A. Hệ thống vệ tinh
B. Mạng xã hội
C. Mã nguồn mở
D. Trí tuệ nhân tạo
→ Đáp án: C
Câu 3. Bộ Quốc phòng Mỹ sử dụng công nghệ gì để hỗ trợ cứu nạn?
A. Máy bay không người lái
B. AI thị giác máy tính
C. Vệ tinh định vị
D. Máy in 3D
→ Đáp án: B
Câu 4. Tác dụng chính của mạng xã hội trong cứu hộ là:
A. Cung cấp tin tức giải trí
B. Kêu gọi quyên góp tiền bạc
C. Chia sẻ thông tin nhanh và tổ chức hỗ trợ
D. Tạo bản đồ cứu hộ
→ Đáp án: C
Câu 5. Theo văn bản, công nghệ trong tương lai có thể phát triển theo hướng nào?
A. Chỉ phục vụ quốc phòng
B. Kết nối người dân với nhóm hỗ trợ phù hợp
C. Phát triển trò chơi giải trí
D. Giảm năng suất lao động
→ Đáp án: B