Truyện ngắn “Mua nhà” đăng trên Tiểu thuyết thứ Bảy, số 445, ngày 13-8-1943 là một tác phẩm xuất sắc của ông viết về đề tài người trí thức tiểu tư sản.Tác phẩm thực sự là một bức tranh hiện thực sâu sắc về xã hội Việt Nam hiện đại. Hãy cùng Phân tích truyện ngắn Mua nhà của Nam Cao
Dàn ý Phân tích truyện ngắn Mua nhà của Nam Cao
Mở bài:
– Giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm và phương diện nghệ thuật của tác phẩm mà bài viết sẽ tập trung làm rõ.
Thân bài:
* Mô tả và đánh giá cách nhà văn kiến tạo truyện (câu chuyện, cách tổ chức mạch truyện)
– Mạch kể của truyện được tổ chức theo trình tự thời gian.
* Chỉ ra đặc điểm của người kể chuyện trong truyện ngắn (ngôi kể, điểm nhìn)
– Truyện được kể theo ngôi thứ nhất, người kể chuyện là nhân vật tôi- một người trí thức nghèo.
– Điểm nhìn trần thuật của truyện kể có sự kết hợp giữa điểm nhìn bên ngoài và điểm nhìn bên trong của người kể chuyện, đồng thời cũng là nhân vật.
* Phân tích vai trò của ngôi kể, điểm nhìn và lời trần thuật trong việc khắc họa nhân vật
– Việc lựa chọn ngôi kể như vậy giúp người đọc cảm thấy câu chuyện thật gần gũi, chân thực.
* Đánh giá hiệu quả của nó (Chỉ ra mối liên hệ giữa người kể chuyện trong tác phẩm và nhà văn)
Kết bài:
– Khẳng định giá trị nghệ thuật của tác phẩm truyện
Phân tích truyện ngắn Mua nhà của Nam Cao
Nam Cao là nhà văn hiện thực xuất sắc của văn học Việt Nam hiện đại. Tác phẩm của ông có giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo sâu sắc. Truyện ngắn “Mua nhà” đăng trên Tiểu thuyết thứ Bảy, số 445, ngày 13-8-1943 là một tác phẩm xuất sắc của ông viết về đề tài người trí thức tiểu tư sản.Tác phẩm thực sự là một bức tranh hiện thực sâu sắc về xã hội Việt Nam hiện đại. Bằng cách lựa chọn ngôi kể và điềm nhìn trần thuật, tác giả đã mở ra một cửa sổ tinh tế để người đọc có cái nhìn rõ ràng và sâu sắc hơn về những góc khuất đầy nghiệt ngã của cuộc sống. Tâm trạng của nhân vật trí thức tiểu tư sản được lột tả một cách chân thực và đầy cảm xúc, khi họ đối mặt với cái đói, cái nghèo, và cái khổ.Trong bối cảnh đó, Nam Cao không chỉ miêu tả cảnh vật mà còn làm sâu sắc những suy tư, những mâu thuẫn trong tâm hồn con người. Ông không chỉ tạo ra một câu chuyện mà còn gửi gắm những thông điệp nhân đạo, về tình người, và về ý nghĩa của cuộc sống. Từ đó, tác phẩm không chỉ là một câu chuyện mà còn là một bài học sâu sắc về lòng nhân ái và sự thấu hiểu lẫn nhau trong xã hội.
Tác phẩm độc đáo của người thi sĩ mang trong mình ngòi bút hiện thực bậc nhất Việt Nam được viết dưới dạng bức thư của nhân vật tôi gửi cho anh Kim, một người bạn, để chia sẻ những tâm tư, áy náy của mình. Trong bức thư, nhân vật tôi kể về sự lo lắng khi mời các bạn đến thăm căn nhà tồi tàn của mình, cũng như chia sẻ về việc anh đã mua nhà mới của một con nợ bạc với giá ba trăm đồng. Dường như những vấn đề này không có gì đáng nói, nhưng tài năng nhìn người cũng như viết cốt truyện đầy bất ngờ của Nam Cao là ở chỗ, từ những câu chuyện nhỏ bé, vụn vặt, ông đã đặt ra những vấn đề có ý nghĩa xã hội lớn lao. Mạch kể của truyện được viết theo trình tự thời gian, giúp người đọc dễ dàng theo dõi và hiểu rõ hơn về các sự kiện diễn ra trong câu chuyện.Nhờ cách diễn đạt sâu sắc và tinh tế, Nam Cao đã tạo ra một tác phẩm vừa gần gũi với đời sống hàng ngày, vừa sâu sắc với những vấn đề xã hội, nhân văn. Điều này làm cho “Mua nhà” trở thành một trong những tác phẩm đặc sắc của văn học Việt Nam hiện đại, để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng độc giả.
Thể hiện nét đặc sắc chỉ có riêng trong tác phẩm, Nam Cao vô cùng tinh tế khi lựa chọn ngôi kể thứ nhất đem lại một góc nhìn chân thực và gần gũi từ người trí thức nghèo – nhân vật tôi. Người kể chuyện không chỉ là người mô tả cảnh vật bên ngoài mà còn là nhân vật đang trải qua những xung đột tâm lí. Điều này tạo ra sự đa chiều và sâu sắc trong khắc họa nhân vật.
Điểm nhìn trần thuật được sử dụng một cách linh hoạt và hiệu quả trong việc phác họa nhân vật. Điểm nhìn bên ngoài qua lời miêu tả, quan sát về ngôi nhà và cảnh sống thể hiện sự nhạy cảm và ý thức của nhân vật về hoàn cảnh của mình. Tuy nhiên, điểm nhìn bên trong là nơi thể hiện sâu sắc những xung đột tâm lí của nhân vật, từ tâm trạng đau đớn, xót xa đến lòng cảm thông và thấu hiểu. Điều này giúp làm nổi bật tính cách giàu tình yêu thương và sự nhân từ của nhân vật, đồng thời tạo ra một sự đồng cảm mạnh mẽ từ phía độc giả.Việc kết hợp giữa ngôi kể thứ nhất, điểm nhìn bên ngoài và bên trong cùng lời trần thuật đã tạo ra một bức tranh về nhân vật sâu sắc và đa chiều, giúp câu chuyện trở nên gần gũi và đầy cảm xúc hơn đối với độc giả.
Trong truyện ngắn “Mua nhà”, những nhân vật phụ như người bán nhà và hai đứa trẻ đều đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện các giá trị hiện thực và nhân đạo. Người bán nhà không chỉ là người thúc đẩy cốt truyện mà còn là biểu tượng của sự mất mát và tan vỡ trong xã hội. Với cuộc sống đầy khó khăn, hắn đã dốc hết vốn vào cờ bạc, để rồi chìm đắm trong nợ nần và mất mát. Hình ảnh này là hình ảnh của những người bị cuộc sống đẩy vào cùng lúc hai lựa chọn: ta sẽ vươn lên đỉnh vinh quang hay chìm trong những cuộc vui mang đến những món nợ khổng lồ mà ta không thể nào trả hết. Hai đứa trẻ ở cuối truyện cũng là biểu tượng cho sự thương tâm và bất công trong xã hội. Dù chúng không có quyền lên tiếng, nhưng sự oán trách và đau khổ vẫn hiện hữu trong đôi mắt trẻ thơ của bọn chúng. Chúng chỉ có thể chịu đựng sự đàn áp và bất công của số phận, mất đi mái ấm nhỏ bé mà không có khả năng phản kháng. Họ là biểu tượng cho những mảnh đời nhỏ bé bị vùi lấp trong xã hội đầy thăng trầm và đau khổ.Những nhân vật phụ này, thông qua số phận và hành động của họ, đóng vai trò quan trọng trong việc làm nổi bật và thể hiện các giá trị xã hội, từ sự đau khổ đến sự thương xót và nhân đạo. Điều này làm cho câu chuyện trở nên sâu sắc và ý nghĩa hơn, gợi lại sự cảm thông và suy ngẫm về cuộc sống của độc giả. Ai trong chúng ta cũng có những giây phút yếu lòng không thể cầm được nước mắt, Nam Cao đã chạm đến sâu trong tâm khảm của mỗi người.
“Mua nhà” là một áng văn giàu giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo. Nó đã tái hiện lại bức tranh u ám của đất nước ta vào những năm trước Cách mạng tháng Tám, tiền bạc không chỉ hành hạ con người về vật chất mà còn dằn vặt đến tinh thần. Kết thúc tác phẩm, Nam Cao đã để lại cho người đọc một thông điệp đáng để suy ngẫm, để trân trọng: “Ở cảnh chúng ta lúc này, hạnh phúc cũng chỉ là một cái chăn hẹp. Người này co thì người kia bị hở. Đâu phải tôi muốn tệ? Nhưng biết làm sao được? Ai bảo đời cứ khắt khe vậy? Giá người ta vẫn có thể nghĩ đến mình mà chẳng thiệt gì đến ai!…”, liệu trong cuộc sống, có mấy ai dám vì người khác mà đánh đổi, hy sinh chính hạnh phúc của bản thân …